Koty i psy w Polsce oraz charakterystyka właścicieli i ich postaw względem zwierząt

Profile właścicieli psów i kotów

Wśród właścicieli zarówno psów, jak i kotów nieznacznie przeważają panie. Pod kątem wieku największą grupę właścicieli w obydwu przypadkach stanowią ludzie przed trzydziestką. To ciekawe, że w grupie ludzi rozpoczynających życie zawodowe i karierę, często właśnie w tym okresie życia zakładających rodziny, wcale nie słabnie chęć posiadania zwierzęcia, pomimo obowiązków z tym związanych.

Ciekawie prezentują się dane dotyczące wykształcenia właścicieli. Ponad połowa właścicieli kotów i psów ma ukończone studia. W większości przypadków właściciele zwierząt deklarują się jako osoby zatrudnione poza rolnictwem. Mimo że tak wiele psów i kotów żyje na wsi, w badaniu zawód rolnika zadeklarowało jedynie 3% właścicieli psów i 4% właścicieli kotów. To dużo mówi o zmianach na polskiej wsi, gdzie, jak wspomniano wcześniej, mieszka większość polskich psów. Wygląda na to, że niewielki odsetek psów utrzymywanych jest w gospodarstwach rolnych w pełnym znaczeniu tego słowa. Emeryci i renciści stanowią w obu przypadkach silną grupę, blisko 1/5 właścicieli zwierząt.

Interesującą zależnością jest, że im większe gospodarstwo domowe, tym częściej Polacy decydują się na posiadanie psa lub kota (wyk. 4). Ciekawe byłoby socjologiczne spojrzenie na tę tendencję. Czy większa grupa domowników bardziej potrzebuje zwierzęcia towarzyszącego? Spośród rodzin wieloosobowych (6 lub więcej osób) 73% posiada psa, a 52% kota, są to znacząco wyższe odsetki w porównaniu z całą populacją Polski (50% dla psów i 37% dla kotów).

Postawa właścicieli zwierząt w stosunku do utrzymywanych zwierząt oraz wydatki na psy i koty

W kwestii postawy właścicieli zwierząt w stosunku do psów i kotów badanie firmy Cognosco daje nam wiedzę, którą trudno nam będzie wyszukać w roczniku statystycznym. Jak właściciele postrzegają swoje zwierzęta i jak je traktują?

Zapytani o swój emocjonalny stosunek do posiadanego psa lub kota właściciele zaprezentowali opisane poniżej postawy.

„Mój pies jest członkiem mojej rodziny” – z tym stwierdzeniem zgodziło się lub nawet „w pełni” zgodziło się 85% badanych. W przypadku właścicieli kotów 76% uważa pupila za członka rodziny, mniej niż w przypadku psów, ale jednak nadal zdecydowana większość.

Traktowanie psa jako członka rodziny nie wyklucza tego, że 44% badanych przyznało, iż pies ma swoje obowiązki, np. pilnuje i stróżuje. Nie ma w tym niezgodności z opisanym powyżej ciepłym stosunkiem do zwierzęcia, wszak i inni członkowie rodziny, dorośli i dzieci, mają w niej swoje obowiązki.

Nie odstraszają Polaków żadne uciążliwości związane z posiadaniem zwierzęcia. Tylko znikoma, 5-proc. grupa respondentów w pełni zgodziła się ze stwierdzeniem, że minusy posiadania psa lub kota jednak przesłaniają plusy płynące z tego faktu.

Niestety badanie wykazuje, że nie wszystkim deklaracjom gorących uczuć do psów towarzyszy gotowość właścicieli do aktywnego spędzania czasu z pupilem. 37% badanych potwierdza taką postawę, ale tylko co piąty właściciel uważa długie spacery czy bieganie z psem za oczywistość. Może jeszcze nie pora bić na alarm, bo jednak duża grupa właścicieli deklaruje postawę słuszną pod kątem zdrowia zwierząt. Wydaje się jednak, że zagrożenie otyłością i innymi chorobami związanymi z brakiem ruchu rośnie u zwierząt domowych, podobnie jak u pozostałych domowników. Lekarze weterynarii mają więc szansę wpłynąć na poprawę kondycji zarówno jednych, jak i drugich, przez nieustanną edukację właścicieli i podkreślanie wagi ruchu dla zdrowia zwierząt.

Właściciele kotów z oczywistych względów nie byli pytani o aktywne spędzanie czasu ze swymi pupilami. Mimo że spędzanie dużej liczby godzin z kotem deklaruje 60% właścicieli, ma ono zapewne charakter bardziej kanapowo-fotelowy niż aktywny, choć w omawianym badaniu nie precyzowano już, co wypełnia godziny spędzone z kotem.

Badanie daje obraz miesięcznych wydatków, które właściciele ponoszą na utrzymanie psa lub kota (wyk. 5).

W przypadku kota średnie miesięczne wydatki wynoszą 74 zł, natomiast utrzymanie jednego psa wynosi średnio 111 zł. Różnice w wydatkach wiążą się m.in. z oczywistą różnicą w wielkości obu gatunków, która z pewnościąwpływa na koszty wyżywienia pupila. Nie bez znaczenia może też być fakt częstszego posiadania więcej niż jednego kota. W takim przypadku, choć rosną łączne wydatki właściciela, to prawdopodobnie obniżają się średnie wydatki przypadające na pojedynczego kota.

Ciekawy obraz daje analiza miesięcznych wydatków w przedziałach kwotowych. Okazuje się, że ponad połowa właścicieli kotów utrzymuje zwierzę znacznie taniej od średniej krajowej, 53% posiadaczom kotów wystarczy 60 złotych miesięcznie. Grupa osób wydających więcej jest zdywersyfikowana. Tylko 4% osób wydaje na swojego kota znacznie powyżej średniej, tj. ponad 200 zł.

Zupełnie inaczej rozkładają się przedziały miesięcznych wydatków wśród właścicieli psów. Tylko 1/3 pytanych zadeklarowała kwotę 60 zł jako wystarczającą na utrzymanie psa, natomiast co 10 właściciel wydaje na ulubieńca ponad 200 zł miesięcznie.

Jaką postawę deklarują właściciele pod kątem zdrowia psów i kotów, dowiadujemy się z reakcji respondentów na stwierdzenie postawione w następujący sposób: „Dbam o zdrowie mojego psa/kota tak jak zdrowie swoje i swoich bliskich”. 76% właścicieli psów i 62% kotów zgodziło się z takim stwierdzeniem. Oby ta deklaracja miała swoje odbicie w odpowiednim traktowaniu i żywieniu zwierząt, jak również koniecznych szczepieniach oraz profilaktyce pasożytów.

Przeprowadzone badanie wskazuje na wysoki poziom autorytetu lekarzy weterynarii u właścicieli psów i kotów. W obu przypadkach zdecydowana większość zadeklarowała, że zawsze przestrzega zaleceń lekarza weterynarii w kwestii opieki nad zwierzęciem.

Badanie „Populacja psów i kotów w gospodarstwach domowych w Polsce” zostało zrealizowane w marcu 2017 roku przez firmę badawczą Cognosco, przy udziale merytorycznym Polskiego Stowarzyszenia Producentów i Importerów Leków Weterynaryjnych POLPROWET. Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie 1162 dorosłych Polaków metodą wywiadów internetowych i telefonicznych. W sumie badanie objęło 577 właścicieli psów i 421 właścicieli kotów.