Kleszcze – wektory chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt towarzyszących

Zakażenia bakteryjne i wirusowe

Borelioza

Choroba z Lyme jest wielonarządową chorobą, u podłoża której leży wzmożona reakcja immunologiczna organizmu na krętki Borrelia burgdorferi sensu lato (85, 86). Bakterie te są przenoszone przez kleszcze z rodzaju Ixodes (87, 88). Pomimo opracowania licznych programów monitorowania i zapobiegania chorobie, w dalszym ciągu jest ona najczęściej diagnozowaną infekcją odkleszczową u ludzi i zwierząt na półkuli północnej (89).

Transmisja zakażenia z kleszczy na gospodarza jest uwarunkowana wieloma czynnikami. Mają na nią wpływ:

warunki klimatyczne, charakter obszaru, na którym występują kleszcze, rezerwuar krętków oraz sam gatunek gospodarza, na którym pasożytują pajęczaki i na którego będą przenosić zakażenie (90-94).

Od kleszczy zakażonych bakteriami Borrelia wraz z wydzieliną z gruczołów ślinowych do organizmu zwierzęcia zostają wprowadzone związki wykazujące działanie immunomodulujące oraz wazoaktywne, ułatwiające wnikanie bakterii do organizmu gospodarza oraz ich ewentualny transfer w drugą stronę (95). Skuteczność transmisji zakażenia jest uzależniona od czasu utrzymywania się pajęczaków na powierzchni ciała żywiciela.

Na ogół w czasie pierwszych 24 godzin żerowania kleszczy na powłokach ciała zwierząt i ludzi nie dochodzi do przeniesienia krętków z organizmu zakażonego kleszcza do organizmu gospodarza, w związku z czym wczesne usunięcie pajęczaków ze skóry jest czynnikiem znacznie zmniejszającym ryzyko rozwoju choroby (89). Głównym rezerwuarem krętków Borrelia w Europie, stanowiącym źródło bakterii dla kleszczy, są: małe gryzonie (myszy, szczury, wiewiórki) i króliki, niektóre gatunki gadów i ptaków.

Przebieg choroby z Lyme jest bardzo zróżnicowany. W zależności od gatunku i szczepu krętków infekcje na ich tle mogą mieć charakter ostry lub przewlekły. U psów najczęstszymi objawami towarzyszącymi boreliozie są gorączka i kulawizna, której towarzyszą obrzęk i bolesność stawów. Może dochodzić takż...