Badanie ultrasonograficzne u pacjentów z podejrzeniem tępego urazu jamy brzusznej – protokół FAST (Focused Assessement with Sonography for Trauma)

Badanie ultrasonograficzne jest jedną z czołowych metod diagnostyki obrazowej. Większość procedur z nim związanych polega na badaniach planowych, które wykonuje się przed zabiegami chirurgicznymi lub medycznymi. Niekiedy jednak badanie wykonywane jest w przypadkach nagłych, kiedy stan pacjenta nie jest stabilny i kiedy nie zostały wykonane wcześniej żadne badania dodatkowe (2). Jedną z takich przyczyn, które wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej, jest tępy uraz jamy brzusznej, powstały najczęściej na skutek wypadku komunikacyjnego (3).

Częstość występowania urazów wewnętrznych jamy brzusznej po wypadkach samochodowych określana jest u psów na poziomie od 6-13%, ze śmiertelnością sięgającą 12,5% (3, 8, 9, 13). U zwierząt są one trudne do wykrycia, zagrażając bezpośrednio zdrowiu i życiu pacjenta. Brak prawidłowego rozpoznania i wystąpienie krwotoku wewnętrznego w wyniku urazu jamy brzusznej to jedne z najczęstszych przyczyn śmiertelności wśród ludzi, zaraz po urazach czaszkowo-mózgowych (3, 10, 11, 17). Wysoki odsetek śmiertelności związany jest z maskowaniem objawów świadczących o obrażeniach wewnętrznych przez inne, liczne urazy w różnych obszarach ciała (mnogie złamania żeber lub kończyn, urazy kręgosłupa). Innymi przyczynami mogą być stosunkowo niewielka liczba obrażeń powierzchownych i pozornie dobry stan kliniczny pacjenta (15).

W medycynie czas, który powinien wystarczyć do transportu pacjenta z miejsca wypadku i do pełnej oceny klinicznej, nosi nazwę „złotej godziny” (4, 5). Ma on umożliwić podjęcie odpowiednich działań terapeutycznych, a wszystkie błędy popełniane w tym okresie są główną przyczyną „zgonów do uniknięcia” (5). Diagnostyka obrazowa na tym etapie ma istotne znaczenie w rokowaniu i podjęciu właściwego leczenia, a ze względu na ciężki stan pacjenta badanie powinno być jak najkrótsze, przynosząc jednocześnie jak najwięcej korzyści w postawieniu właściwego rozpoznania (4, 5). Ze względu na powyższe czynniki powstały liczne algo...