COVID-19 u kotów – czy trzeba się obawiać choroby u zwierząt?

COVID-19 jest chorobą ludzi i zwierząt, która w ostatnich latach istotnie wpłynęła na codzienne życie ludzi na całym świecie. Choroba pojawiła się nagle w Chinach i w krótkim czasie objęła swoim zasięgiem cały świat. Skłoniło to Światową Organizację Zdrowia (WHO) do uznania jej za pandemię, czyli szczególnie dużych rozmiarów epidemię, obejmującą całe kontynenty (1-3).

Czynnikiem etiologicznym COVID-19 jest wirus SARS-CoV-2 należący do rodziny Coronaviridae, rodzaju Betacoronavirus. Koronawirusy są wirusami RNA o pojedynczej, helikalnej nici, otoczonymi osłonką, która w obrazie mikroskopu elektronowego posiada dookoła pierścień małych wypustek (łac. Corona – wieniec, korona). Do rodziny Coronaviridae zalicza się koronawirusy: alfa, beta, gamma i delta. Charakteryzują się one podobną morfologią, ale różną zjadliwością oraz chorobotwórczością. Podczas gdy do grupy alfa zalicza się wirusy chorobotwórcze, np. dla kotów czy psów (wywołujące odpowiednio zakaźne zapalenie otrzewnej czy zapalenia jelit), wirusy „ludzkie”, takie jak SARS-CoV-2, czy MERS, zaliczane są do beta-koronawirusów. Wirusy gamma i delta izolowano m.in od ptaków, ryb czy świń (2, 4).

Pierwsze przypadki COVID-19 o nieznanej etiologii pojawiły się w listopadzie 2019 r. w chińskiej prowincji Hubei, w mieście Wuhan. Przebieg choroby u wielu osób, zwłaszcza starszych lub z problemami ze strony układu krążenia, nowotworami, chorobami autoimmunologicznymi i metabolicznymi (jak np. cukrzyca), był ciężki. U pacjentów obserwowano rozwój zapalenia płuc prowadzącego do niewydolności oddechowej kończącej się zgonem. W kolejnych tygodniach po stwierdzeniu pierwszych przypadków choroby udało się zidentyfikować jej czynnik – wirus SARS-CoV-2 oraz zsekwencjonować jego genom. Początkowo zakażenia ludzi wiązano z pracą lub pobytem na miejscowym targu zwierząt. Sugerowano, że źródłem infekcji dla człowieka mogą być nietoperze podkowcowate lub małe ssaki występujące w Azji i Afryce – łuskowce, od których również...