Escherichia coli i biegunka poodsadzeniowa – przyczyny, konsekwencje oraz zapobieganie poprzez szczepienie

Na większości ferm podejmuje się szereg działań zapobiegawczych, aby ograniczyć skutki ekonomiczne choroby: bezpieczne receptury pasz, dodatek tlenku cynku, antybiotyki oraz cały wachlarz różnych dodatków paszowych. Poza dostępnymi metodami w ostatnim czasie do tych działań prewencyjnych dołączono stosowanie doustnych szczepionek.

Biegunka poodsadzeniowa: choroba

Biegunka poodsadzeniowa jest ważną chorobą jelit, która występuje u prosiąt w pierwszym tygodniu po odsadzeniu. Charakteryzuje się ona odwodnieniem, utratą masy ciała oraz śmiercią chorujących zwierząt. Ta forma choroby jest odpowiedzialna za straty ekonomiczne spowodowane: upadkami świń, wyniszczeniem, zahamowaniem wzrostu, zróżnicowaniem wielkości zwierząt w kojcu oraz wzrostem kosztów leczenia. Na niektórych fermach biegunka może pojawiać się bezpośrednio po zakończeniu podawania tlenku cynku, co zazwyczaj ma miejsce około 14. dnia po odsadzeniu.

Co jest przyczyną choroby?

Najważniejszym zarazkiem izolowanym jako przyczyna biegunki poodsadzeniowej u prosiąt na całym świecie jest E. coli. Jej najważniejszymi czynnikami zjadliwości są po pierwsze czynniki adhezyjne (odpowiedzialne za pierwszy etap patogenezy, umożliwiają przyleganie zarazków do ściany jelita) F4 (K88) i F18, a także enterotoksyny (toksyny, które prowokują występowanie biegunki z powodu zaburzeń równowagi elektrolitowej na poziomie ściany jelita) STa, STb i LT. Mając na uwadze obie grupy czynników zjadliwości, szczepy E. coli związane z biegunką poodsadzeniową są także identyfikowane jako enterotoksyczna E. coli (ETEC). Patogeneza biegunki poodsadzeniowej została przedstawiona schematycznie na ryc. 1a. Na całym świecie pojawiają się doniesienia o rosnącej częstości występowania biegunki poodsadzeniowej wywoływanej przez F4- i F18-ETEC. W ostatnim badaniu prowadzonym przez 3 lata (2014-2016) na 504 fermach w Belgii i Holandii wykazano, że E. coli była przyczyną biegunki poodsadzeniowej w 83,3% badanych przypadków, za któryc...