Świąd skóry u kotów – postępowanie diagnostyczne

Wiek i rasa kota

W przypadku niektórych chorób przebiegających ze świądem można zaobserwować predyspozycje związane z rasą i wiekiem zwierzęcia. Przykładowo u kotów abisyńskich i devon rex częściej występuje alergia środowiskowa (skórny syndrom atopowy kotów, ang. feline atopic skin syndrome – FASS), a u syjamskich i ich mieszańców – alergia pokarmowa (ang. feline food allergy – FFA). Nużyca jest z kolei stwierdzana głównie u kotów burmańskich i syjamskich, a dermatofitoza – u kotów perskich (2, 3, 7, 10).

Świąd u młodych kotów (poniżej 6. miesiąca życia) jest najczęściej wynikiem chorób pasożytniczych (notoedroza, otodektoza, chejletieloza), alergicznych [alergia pokarmowa, alergiczne pchle zapalenie skóry – APZS (ang. flea allergy dermatitis – FAD)] i grzybiczych, podczas gdy u kotów w średnim wieku bardziej prawdopodobną przyczyną tego objawu jest alergia środowiskowa i pokarmowa (2). Pierwsze objawy kliniczne FASS pojawiają się najczęściej jeszcze przed ukończeniem trzeciego roku życia, lecz niekiedy (ok. 22% przypadków) mogą ujawnić się dopiero u zwierząt w wieku powyżej 7 lat (3, 6).

Kiedy świąd pojawia się po raz pierwszy u kotów starszych, niemających wcześniej problemów dermatologicznych, to można podejrzewać choroby o podłożu nowotworowym (postać skórna chłoniaka), autoimmunologicznym (pęcherzycę liściastą) i zespoły paranowotworowe. W takim przypadku należy uwzględnić także alergię pokarmową, gdyż jej objawy mogą ujawnić się w każdym wieku (2, 10).

Sezonowość świądu

Świąd powtarzający się cyklicznie może sugerować skórny syndrom atopowy kotów, jednakże w zależności od rodzaju alergenów, na jakie uczulone jest zwierzę, objawy te mogą mieć zarówno charakter sezonowy, jak i wstępować cały rok (3, 7). W przypadku uczulenia na jad pcheł objawy mogą pojawiać się niezależnie od pory roku, nawet zimą, natomiast przy nadwrażliwości na ukąszenia owadów (komary) świąd ma charakter sezonowy i nawraca zawsze w okresie letnim (1, 5, 10).