Zaburzenia mineralne i metaboliczne a zaleganie porodowe krów mlecznych
To, czy doszło do wystarczającego zakwaszenia u krów, należy sprawdzić, pobierając od kilku krów mocz na kilka dni przed planowanym porodem i oznaczyć pH, które powinno wynosić 6,2-6,8. Jeśli pH jest wyższe, szczególnie gdy zbliża się do 8,0, ta strategia nie zabezpiecza przed powstaniem hipokalcemii po porodzie.
Innym popularnym sposobem zapobiegania hipokalcemii poporodowej jest stosowanie uderzeniowych dawek witaminy D3 w okresie zasuszenia, a także zapewnienie dostępności tej witaminy w trakcie laktacji. Strategia ta nie jest najlepszym rozwiązaniem, ponieważ znaczne ilości witaminy D3 (nawet 10 mln j.m.) powodują przerzutowe zwapnienie mięśni. Być może w przyszłości będą dostępne preparaty zawierające związki aktywnej formy witaminy D3. Takim rozwiązaniem może być ekstrakt z liści Solanum glaucophyllum z Ameryki Południowej. Jedna dawka (tj. bolus) podana krowom zwiększała u nich stężenie wapnia i fosforu nawet do 9 dni, więc potencjalnie może zapobiegać hipokalcemii (1). Póki co preparat nie jest dopuszczony jeszcze do komercyjnego użycia.
Na stymulowanie wysokiej aktywności mechanizmów mobilizacji wapnia z kości może wpływać korzystnie niska podaż wapnia w dawce pokarmowej na poziomie poniżej 20-22 g (w zależności od wielkości krowy) dziennie w okresie zasuszenia. W praktyce jest to trudne do osiągnięcia, dlatego niektóre fermy stosują substancje ograniczające dostępność wapnia z pokarmu (zeolity, oleje). Od kilku lat istnieją na rynku specjalne mieszanki paszowe dla krów przed wycieleniem, zawierające zmodyfikowane otręby ryżowe (CalFix), które są w stanie skutecznie związać część wapnia i ograniczyć jego absorpcję z przewodu pokarmowego.
Niezależnie od metod zapobiegania hipokalcemii stosowanych w zasuszeniu ryzyko wystąpienia jej ostrej formy po porodzie można istotnie ograniczyć przez doustne podanie soli wapniowych (głównie chlorku wapnia). Istnieje duża oferta żeli, past zawierających zwykle ok. 50 g wapnia w łatwo dostępnej formie, które można stosować profilaktycznie, przy podejrzeniu ryzyka rozwoju hipokalcemii. Negatywnym aspektem tego sposobu jest efekt drażniący błony śluzowe i konieczność podawania „na siłę”. Ten sposób jest jednak wskazany w połączeniu z prekursorami glukozy i lekami pobudzającymi aktywność przewodu pokarmowego, kiedy z powodu pogorszonego stanu ogólnego krowa ma ograniczony apetyt. Spadku apetytu zagrażającego pogłębieniem negatywnego bilansu energii i ketozą (13), ale też hipomagnezemii z wtórną hipokalcemią i hipofosfatemii, można spodziewać się szczególnie u krów o wysokiej kondycji przed porodem (BCS ≥ 3,75).
Podsumowanie
Podsumowując, warto zwrócić uwagę, że ryzyko wczesnego zalegania krowy po porodzie może pojawić się jako wypadkowa szeregu zaburzeń mineralnych i metabolicznych, często związanych z obniżeniem stężenia wapnia, które ogniskują się w momencie rozpoczęcia laktacji. Jednak geneza tych zaburzeń może pojawiać się jeszcze w okresie zasuszenia i zależy od szeregu interakcji między składnikami pokarmowymi. Skuteczne zapobieganie zaleganiu porodowemu wymaga więc monitorowania zmian stężenia tych minerałów i parametrów metabolicznych, które bezpośrednio lub pośrednio mogą powodować niezdolność krowy do utrzymania pozycji stojącej.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2605 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Indukcja i synchronizacja porodów u krów – co nowego?
Piśmiennictwo Becerra E.M., Morescalchi F., Gandolfo F., Danzi P., Nascimbeni G., Arcidiacono B., Semeraro F.: Clinical evidence of intravitreal triamcinolone acetonide in the management of age-related macular degeneration. Curr Drug Targets. 2011 Feb;12(2):149-72. Benedictus L., Jorritsma R., Knijn H.M., Vos P.L., Koets A.P.: Hemotactic activity of cotyledons for mononuclear leukocytes related to occurrence of retained […]
Indukcja i synchronizacja porodów u krów – co nowego?
Piśmiennictwo Becerra E.M., Morescalchi F., Gandolfo F., Danzi P., Nascimbeni G., Arcidiacono B., Semeraro F.: Clinical evidence of intravitreal triamcinolone acetonide in the management of age-related macular degeneration. Curr Drug Targets. 2011 Feb;12(2):149-72. Benedictus L., Jorritsma R., Knijn H.M., Vos P.L., Koets A.P.: Hemotactic activity of cotyledons for mononuclear leukocytes related to occurrence of retained […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Profilaktyka nieswoista Stosowanie bodźcowych preparatów nieswoistych w sposób wyraźny wzmacnia siły obronne organizmu. Ostatnio wykazano zaskakująco dużą przydatność w stymulacji nieswoistej odporności świń znanego, aczkolwiek nie zawsze docenianego, od dawna wytwarzanego w Polsce produktu; jest nim Biotropina (Biowet Drwalew). Dwukrotne podanie tego biopreparatu prosiętom w okresie okołoodsadzeniowym w stopniu istotnym wzmacniało nieswoistą odpowiedź immunologiczną świń, […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Podczas badania klinicznego w pierwszej kolejności obserwujemy całą głowę, zwracając uwagę na jej poszczególne elementy (małżowiny uszne, oczy, kości czaszki, mięśnie, nozdrza), doszukując się w nich braku symetrii. Może być on powodowany deformacją kości czaszki, ich hipertrofią, chorobami neurologicznymi, zanikiem mięśni, obrzękiem tkanek miękkich. Podczas omacywania należy dokładnie sprawdzić okolicę stawu skroniowo-żuchwowego poprzez ucisk (ryc. […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Nauka ma pobudzać do ciekawości i poszukiwania
Jakie będą największe wyzwania dla medycyny weterynaryjnej i świata nauki związane z negatywnym wpływem mikroplastiku? Nie wiem, czy pokuszę się o takie przewidywania. Bez pełnej wiedzy na temat skali negatywnych działań MNP w organizmie określenie wyzwań jest trudne. Jestem tu raczej pesymistą, bo nauka wymaga czasu, a z MNP wszyscy staliśmy się „poligonem doświadczalnym” dla […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]