Cystoisospora suis przyczyną biegunek u prosiąt ssących

Diagnostyka

Laboratoryjne rozpoznanie inwazji C. suis opiera się głównie na badaniach koproskopowych, mających na celu wykrycie oocyst w kale. Bardzo ważnym etapem poprzedzającym badanie laboratoryjne jest sposób pobrania próbek. Zalecany i optymalny schemat pobierania kału do badań zakłada pobranie próbek bezpośrednio z prostnicy (ryc. 3) od 3-5 prosiąt z miotu (próba zbiorcza), z ok. 10% miotów ze stada (15).

Rutynowo do diagnostyki izosporozy stosuje się metodę flotacji, często z użyciem nasyconego roztworu NaCl z dodatkiem cukru (500 g cukru + 1 litr nasyconego roztworu NaCl) (7). Ponieważ biegunkowy kał prosiąt ssących charakteryzuje się wysoką zawartością tłuszczu, który, wypływając na powierzchnię roztworu flotującego, utrudnia badanie mikroskopowe. W Zakładzie Parazytologii i Chorób Inwazyjnych PIWet-PIB w Puławach opracowano modyfikację metody flotacji (z zastosowaniem preparatu Percoll), która charakteryzuje się wielokrotnie wyższą czułością niż standardowa flotacja (10). Stwierdzenie oocyst C. suis (ryc. 4) już w jednej z przesłanych próbek zbiorczych (niezależnie od liczby stwierdzanych oocyst) daje podstawy do podejrzeń, że przyczyną problemów zdrowotnych prosiąt w chlewni jest C. suis.

Ryc. 4a. Oocysta Cystoisospora suis: oocysta niesporulowana. (J. Karamon)

Ryc. 4b. Oocysta Cystoisospora suis: oocysta w trakcie sporulacji (widoczne charakterystyczne dwa sporoblasty). (J. Karamon)

Zwalczanie

W celu zminimalizowania strat związanych z inwazją C. suis u prosiąt producenci są zmuszeni do podjęcia działań leczniczych i zapobiegawczych. Obecnie w krajach Unii Europejskiej najbardziej rozpowszechnioną skuteczną strategią w zwalczaniu tej inwazji jest stosowanie leku kokcydiobójczego u wszystkich prosiąt ssących – z założeniem, że lek zostanie podany odpowiednio wcześnie, aby zapobiec rozwojowi choroby i wydalaniu oocyst do środowiska.

Najpopularniejszą i najskuteczniejszą substancją czynną stosowaną w zwalczaniu izosporozy je...