Nowe koncepcje i techniki w leczeniu ochwatu – patomechanizm

Anatomia

Żeby dobrze zrozumieć problem ochwatu, należy przypomnieć sobie, jak zbudowane jest tworzywo listewkowe. Anatomia połączenia listewkowego została przedstawiona na ryc. 1. Obecnie, prawie całość dyskusji o kopytach toczy się w języku angielskim, dlatego na rysunku dodano nazwy angielskie, tak aby zainteresowany czytelnik mógł bez trudu kontynuować zgłębianie wiedzy o ochwacie w zagranicznych publikacjach. Polska nomenklatura jest nieścisła: w podręcznikach weterynaryjnych używa się określenia listewka „rogotwórcza”, zaś w podręczniku dla podkuwaczy: „listewka tworzywa” (9, 10, 13). Co więcej, sam termin listewka „rogotwórcza” jest mylący – róg jest tworzony przez warstwę odpowiadającą naskórkowi, przez komórki bazalne nabłonka, a konkretniej przez komórki znajdujące się na kosmkach: wału korony, linii białej i podeszwy (27). Ani listewki rogowe, ani „rogotwórcze”, znajdujące się w ścianie, nie produkują rogu w normalnych okolicznościach, jedynie w wyniku urazu lub ochwatu (22) – w związku z tym autorki postanowiły ujmować słowo „rogotwócza” w cudzysłów. Z drugiej zaś strony określenie „listewka tworzywa” pozostaje w konflikcie z nomenklaturą weterynaryjną, która za tworzywo uznaje część naskórkową (ang. epidermal), a głębszą część, zbudowaną z tkanki łącznej z licznymi naczyniami, nazywa odżywem (ang. dermal). Spójną, niemylącą nazwą, byłoby określenie „listewka odżywa”.

Ryc. 1. Budowa histologiczna tworzywa listewkowego: PEL, ang. primary epidermal laminae, PDL, ang. primary dermal lamina, SEL, ang. secondary epidermal laminae, SDL, ang. secondary dermal laminae

Wiadomo, że uszkodzenie w ochwacie obejmuje cały SADP, czyli zarówno tworzywo (część nabłonkowa, listewki rogowe), odżywo (część odpowiadającą skórze właściwej, listewki „rogotwórcze”) oraz strukturę znajdującą się między nimi, czyli błonę podstawną (ryc. 2). W zależności od rodzaju ochwatu i jego intensywności do zmian w tworzywie zalicza się: rozciągnięcie się, keratynizację oraz pr...