Zalękniony psi mózg − patogeneza, diagnostyka i leczenie zaburzeń lękowych u psów

Mózg decyduje o zachowaniu. Zachowanie będące podstawową funkcją układu nerwowego jest kontrolowane przez współczulny i przywspółczulny układ nerwowy, neuroprzekaźniki oraz hormony. Jest ono modyfikowane przez „uczucia” − stany emocjonalne, takie jak strach, lęk czy złość, które są generowane przez mózg.

Za anatomiczne siedlisko strachu i innych emocji w mózgu uważany jest układ limbiczny. Jedną z najważniejszych części układu limbicznego jest ciało migdałowate. W strukturze tej tworzą się i są przechowywane programy reakcji emocjonalnych, odziedziczone oraz wykształcone w ciągu życia osobniczego. Przechowywane w ciele migdałowatym programy reakcji emocjonalnych prawdopodobnie nie ulegają zatarciu do końca życia. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ nie musimy uczyć się po raz drugi rozpoznawania niebezpieczeństw, nawet gdy nie mamy z nimi do czynienia przez wiele lat. Ceną za to mogą być różne patologie, takie jak zaburzenia lękowe, gdy programy wytworzone na skutek warunkowania strachu, mimo braku realnego niebezpieczeństwa, uaktywniają się i powodują odczuwanie lęku w sytuacjach nieistniejącego zagrożenia (1).

Wiele obserwacji poczynionych u ludzi i zwierząt znajdujących się w warunkach potencjalnego i słabo określonego niebezpieczeństwa ujawnia pewien wspólny charakterystyczny zespół zachowań. Tego rodzaju stan jest określany mianem „psychicznego zaabsorbowania”. U zwierząt poddanych konfrontacji z nieokreślonym potencjalnym zagrożeniem obserwowane są: wstrzymanie wszelkiej bieżącej aktywności behawioralnej, któremu najczęściej towarzyszy spotęgowanie reaktywności na nagłe intensywne bodźce słuchowe i wzrokowe (reakcje wzdrygnięcia, startle), nasilenie niektórych zachowań eksploracyjnych, a także przejawy zwiększonej czujności. Zachowania te są niewątpliwie skutkiem s...