Zaburzenia żołądkowo-jelitowe u psów z chorobą Addisona

Mechanizm rozwoju objawów ze strony przewodu pokarmowego w chorobie Addisona jest nieznany, jednak wiąże się go z obniżeniem wydzielania sterydowych hormonów kory nadnerczy (26). Wiadomo, że glikokortykosteroidy wykazują nie tylko działanie przeciwzapalne, a ich brak może mieć wpływ na rozwój objawów ze strony przewodu pokarmowego, ale hormony te utrzymują również funkcjonalną barierę komórek nabłonkowych śluzówki jelitowej. Odbywa się to poprzez zwiększanie transnabłonkowego oporu elektrycznego, obniżenie ekspresji klaudyny-2 (CLDN2), białka, które uczestniczy w formowaniu porów międzykomórkowych, oraz zwiększenie ekspresji klaudyny-4 (CLDN4), która utrzymuje połączenia międzykomórkowe.

W ten sposób obniżana jest przepuszczalność bariery jelitowej, co zapobiega rozwojowi biegunki (6, 37). Ponadto aldosteron zwiększa wchłanianie sodu i wody w okrężnicy, biorąc w ten sposób udział w ograniczeniu wydalania wody do przewodu pokarmowego, zwłaszcza że upośledzenie jelitowego wchłaniania sodu jest czynnikiem stymulującym rozwój biegunki (2, 9, 22). Warto jednak zaznaczyć, że u myszy karmionych dietą pozbawioną soli aldosteron zwiększał ekspresję CLDN2 (9). Przedstawiony wpływ hormonów steroidowych na przepuszczalność nabłonka śluzówek może częściowo wyjaśniać występowanie objawów żołądkowo-jelitowych w pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy, jednak nie daje pełnego wyjaśnienia przyczyn rozwoju biegunek z krwią występujących w przebiegu tej choroby.

Towarzyszące niedoczynności kory nadnerczy wymioty mogą z kolei być związane z rozwojem kwasicy metabolicznej, która występuje u ok. 2/3 psów z chorobą Addisona, a jest spowodowana utratą wody i hiponatremią na skutek obniżonego działania mineralokortykosteroidów (16). Osborne i wsp. (24) w badaniach nad zaburzeniami równowagi kwasowo-zasadowej u 33 psów z pierwotną niedoczynnością kory nadnerczy stwierdzili występowanie kwasicy metabolicznej u 14 psów, natomiast zaburzenia mieszane u 16 zwierząt. Ponadto u ośmiu...