Zaburzenia układu neuroendokrynnego u psów i kotów

Diagnostyka

Diagnozowanie guzów neuroendokrynnych jest trudne i często opóźnione ze względu na niespecyficzne objawy, nie zawsze wskazujące na zaburzenie hormonalne. Zastosowanie metod obrazowych, głównie ultrasonografii jamy brzusznej, TK, może być pomocne przy określaniu miejsc występowania patologicznych zmian. Należy zwrócić także uwagę na konieczność wykonania analiz histopatologicznych tkanek polipów pobranych podczas badania endoskopowego.

W przypadku podejrzenia guza chromochłonnego można określić stężenie katecholamin (adrenaliny, noradrenaliny) i ich metabolitów (metanefryny, normetanefryny, kwasu wanilinomigdałowego – VMA, kwasu homowanilinowego – HVA) w surowicy, osoczu oraz moczu. Oznaczenia te są kosztowne, pracochłonne i wymagają specjalistycznej aparatury, często niedostępnej dla lekarzy weterynarii (6). Najczęściej badania krwi wykorzystuje się w diagnozowaniu insulinomy. Kluczowe znaczenie laboratoryjne ma oznaczenie stężenia fruktozaminy oraz badanie stosunku stężenia glukozy do insuliny we krwi.

W ostatnich latach coraz częściej wykonuje się pomiary stężenia chromograniny A (CgA) – niespecyficznego markera zmian nowotworowych.

Chromogranina A należy do rodziny białek zwanych graninami, jest syntetyzowana w komórkach endokrynnych i neuroendokrynnych, stanowi istotny czynnik stymulujący rozwój oraz aktywność pęcherzyków sekrecyjnych. Obecność granin wykryto między innymi w rdzeniu nadnerczy, wyspach trzustkowych i układzie pokarmowym.

W fizjologicznych warunkach chromogranina A jest prekursorem peptydów hamujących nadmierne wydzielanie hormonów z komórek o charakterze neuroendokrynnym, między innymi:

wazostatyny, pankreostatyny, katestatyny i parastatyny.

Wzrost stężenia chromograniny A we krwi i tkankach jest wskaźnikiem szybkich podziałów komórkowych i może być przesłanką do rozwoju guza nowotworowego (11). Oznaczanie stężenia chromograniny A można wykonać przy pomocy zestawów komercyjnych ELISA (ang. enzyme-linked i...