Układ grup krwi u kotów

Genetyczne metody określania grupy krwi

Grupa krwi dziedziczona jest w zwykłym trybie autosomalnie dominującym (dwa allele w tym samym locus), przy czym allel A jest allelem całkowicie dominującym względem recesywnego allelu b. Ponieważ każdy osobnik posiada dwa allele, w wyniku dominacji allelu A serologiczny wynik przyporządkowujący zwierzęciu grupę krwi A może z genetycznego punktu widzenia oznaczać, że zwierzę posiada zarówno allel A, jak i allel b. U osobników posiadających grupę krwi AB dominacji allelu A zapobiega przypuszczalnie nieznany dotychczas czynnik. Natomiast w przypadku kotów z grupą krwi B są one zawsze homozygotami allelu b.

Genetyczne określenie grupy krwi u kotów pozwala na genetyczne zróżnicowanie grup określonych serologicznie jeszcze przed skojarzeniem zwierząt. Umożliwia to identyfikację recesywnego allelu b związanego z grupą krwi B. W zależności od sposobu prowadzenia hodowli i kojarzenia osobników częstotliwość występowania allelu b różni się między hodowlami, rasami oraz kontynentami.

U kotów posiadających dwie kopie allelu b wytwarza się grupa krwi B. Grupa krwi A może u danego osobnika oznaczać z genetycznego punktu widzenia nie tylko homozygotyczny układ AA, ale także heterozygotyczny układ Ab. Na podstawie własnych badań stwierdzono, iż ok. 65% brytyjskich kotów krótkowłosych, 60% brytyjskich kotów długowłosych, 45% kotów birmańskich i 40% kotów somalijskich o grupie krwi A posiada recesywny allel b. Zwierzęta te skojarzone z osobnikami typu B mogą mieć potomstwo posiadające wyłącznie allel b (grupę krwi B). Uzyskanie potomstwa posiadającego wyłącznie allel b (grupę krwi B) możliwe jest również poprzez skojarzenie dwóch osobników o grupie krwi A, które genetycznie są osobnikami typu Ab.

Celem określenia podstawy genetycznej u kotów typu A i AB zaleca się wykonanie badania genetycznego. Wyjątkami, w przypadku których nie jest możliwe dokładniejsze różnicowanie genetyczne, są rasy ragdoll, turkish angora oraz kilka innych. Badanie genetyczne można wykonać w każdym wieku, a materiałem jest krew pobrana na EDTA lub wymaz z błony śluzowej policzka. Ilość krwi potrzebnej do wykonania badania to 1 ml. W przypadku wymazów warto pobrać więcej niż jedną próbkę, aby była pewność, że pobrano wystarczającą ilość materiału, z którego można wyizolować w odpowiedniej ilości DNA. Należy też pamiętać, aby przed pobraniem wymazów zwierzęta były oddzielone od siebie i ewentualnie od matki, jeżeli są to kocięta. Poza tym na około godzinę należy odstawić pokarm.=

Piśmiennictwo

1. Weingart C., Kohn B.: Transfusion von Blut und Blutersatzstoffen bei der Katze. „Kleintierpraxis”, 54 (9), 2009, 502–515.

lek. wet. Paweł Kalinowski
Laboklin Polska Sp. z o.o.
01-495 Warszawa, ul. Powstańców Śląskich 101