Rodzaje komórek w badaniach cytologicznych: czy to nowotwór?

4. Czy dominują komórki z tkanek czy raczej zapalne?

W czasie pobierania próbek możemy spotkać dużo różnych prawidłowych i nieprawidłowych komórek, których identyfikacja może przerosnąć początkującego cytologa. Praktycznie jednak wiele komórek można rozpoznać od razu. Jeśli pochodzenie komórek nie jest zbyt jasne, dobrze jest początkowo podzielić je na trzy grupy: komórki delikatne (okrągłe), komórki nabłonkowe i komórki mezenchymalne. Potem możemy klasyfikować je według kryteriów złośliwości.

Ważne

Jeśli mamy do czynienia z mieszaniną komórek zapalnych oraz tkanek, należy być bardzo ostrożnym, gdy oceniamy kryteria złośliwości. Prawidłowa tkanka może bowiem – w odpowiedzi na działanie zapalnych cytokinin – nabierać cech dysplastycznych i przypominać nowotworową. Z kolei procesy nowotworowe mogą wtórnie wywoływać zapalenie. W takiej sytuacji należy wykonać badanie histopatologiczne, gdyż rozróżnienie komórek może być niemożliwe nawet dla doświadczonego patologa.

Jeśli próbujemy sklasyfikować komórki, ważne jest rozpoznanie głównej populacji i ogólna ocena pozostałych. Zawsze jednak pozostanie pewna liczba komórek różniąca się od innych. Czasami klasyfikacja tkanki jest niemożliwa; są to słabo zróżnicowane komórki nowotworowe, które nie wykazują takich samych charakterystycznych cech jak ich dobrze zróżnicowane odpowiedniki. Ponieważ na podstawie interpretacji cytologicznej możliwa jest ocena nowotworów złośliwych, powinny być one ocenione według kryteriów złośliwości.

Podstawowy podział komórek

Komórki okrągłe – komórki występują oddzielnie, nie przylegają do siebie ani nie osiadają w macierzy, zawsze mają zasadniczo okrągły kształt (ryc. 8, s. 80). Mają one tendencję do złuszczania się w dużej liczbie, co daje bogatokomórkowe preparaty, z komórkami równomiernie rozmieszczonymi na szkiełku. W gęstych miejscach komórki mogą nakładać się na siebie. Są one małe lub średniej wielkości, z wyraźnie zaznaczonymi granicami komórkowymi.Komórki nabłon...