Kreatynina i symetryczna dimetyloarginina (SDMA) w diagnozowaniu wczesnej niewydolności nerek

Przewlekła choroba nerek (PCHN, CKD – Chronic Kidney Disease) stanowi poważne wyzwanie diagnostyczne. CKD jest jedną z głównych przyczyn śmiertelności u kotów, zwłaszcza w starszym wieku. Problem stanowi wczesne rozpoznanie zaburzeń filtracji kłębuszkowej.

Wskaźnik filtracji kłębuszkowej (GFR – Glomerular Filtration Rate) oznacza ilość osocza przefiltrowanego w jednostce czasu przez kłębuszki nerkowe w procesie tworzenia moczu pierwotnego (ml/min). Wartość przesączania kłębuszkowego stanowi odzwierciedlenie funkcji nerek i na jego podstawie określa się stopień ich uszkodzenia.

Przesączanie kłębuszkowe określa się za pomocą klirensu substancji wydalanych przez nerki. Substancje te muszą spełniać odpowiednie warunki. Muszą między innymi być wydalane tylko przez nerki (filtrowane w kłębuszkach nerkowych), nie ulegać zwrotnej reabsorpcji w kanalikach nerkowych, a ich oznaczenie w surowicy i w moczu nie powinno być skomplikowane. Złotym standardem w medycynie jest oznaczenie klirensu inuliny, wielocukru, który wydzielany jest w kłębuszkach nerkowych do moczu pierwotnego i całkowicie wydalany z moczem ostatecznym, nie ulegając wchłanianiu zwrotnemu. Jednakże oznaczenie poziomu inuliny w moczu i surowicy opiera się na skomplikowanych i drogich metodach izotopowych.

W medycynie ludzkiej, w praktyce klinicznej, zastosowanie znalazło wyliczanie GFR na podstawie klirensu kreatyniny. Jednakże opracowane do wyliczania GRF kreatyniny wzory nie mają zastosowania w medycynie weterynaryjnej. Dla zwierząt opracowano metodę oznaczania klirensu egzogennej kreatyniny. Polega ona na podaniu do organizmu preparatu zawierającego kreatyninę, a następnie kontrolowaniu jej poziomu w kolejnych próbach pobieranych w wyznaczonych odstępach czasu. Klirens wyliczany jest jako funkcja spadającego poziomu kreatyniny do czasu, w jakim były robione kolejne pomiary. Niestety ta forma czynnościowego oznaczenia funkcji nerek również ma swoje ograniczenia. Jeżeli już uda się zdobyć odpowied...