Kinezyterapia z zastosowaniem wybranych akcesoriów rehabilitacyjnych. Cz. II. Przegląd ćwiczeń aktywnych

Wózki rehabilitacyjne

Pacjenci z niedowładem lub porażeniem kończyn miednicznych i/lub kończyn piersiowych, jak również z amputacją, mogą wymagać zastosowania wózków rehabilitacyjnych. Wbrew obiegowej opinii wózek nie stanowi ostatecznego rozwiązania, po które należy sięgnąć wtedy, gdy nie ma już szans na wyleczenie zwierzęcia lub są one bardzo niewielkie. Należy mieć na uwadze, że niepełnosprawny pies lub kot nadal odczuwa potrzebę wyjścia na spacer, przebywania na świeżym powietrzu, wśród innych zwierząt. Ćwiczenia w gabinecie rehabilitacyjnym tych potrzeb nie spełniają i choćby były najbardziej urozmaicone, nie będą dawały tyle radości i satysfakcji, co ruch na spacerze.

Dla zwierząt równie istotne są samodzielność i możliwość chodzenia „własnymi ścieżkami”. Jeśli do tej pory przyzwyczajone były do ruchu luzem, z możliwością wchodzenia na trawę, w zagajniki itp., może się okazać, że spacer w uprzęży po chodniku, na smyczy, nie będzie sprawiał radości. W tym przypadku idealnym rozwiązaniem jest wózek rehabilitacyjny. Nie tylko umożliwia psu samodzielne spacerowanie, po wybranych przez niego ścieżkach, ale również odciąża właściciela, czyniąc spacer dłuższym i przyjemniejszym. Dodatkowo wózki rehabilitacyjne dla pacjentów z niedowładem/porażeniem kończyn miednicznych mogą być ustawione w dwojaki sposób: dla pacjentów nie wykazujących żadnych możliwości ruchowych stopy są trzymane w uniesionych bucikach, co uniemożliwia tarcie i uszkadzanie stóp o podłoże. U pacjentów, którzy wykazują możliwość samodzielnego ruchu kończynami, kończyny, zabezpieczone przed obtarciami, dotykają podłoża. W tym przypadku zastosowanie wózka rehabilitacyjnego zapewnia dodatkową możliwość ćwiczenia ruchu kończyn.

Poniżej zamieszczono ważne wskazówki, o których należy pamiętać przy wykonywaniu ćwiczeń aktywnych.

Bez motywacji nie ma rehabilitacji

Terapeuta musi mieć świadomość, że zwierzę nie będzie wykonywało ćwiczenia na 100%, jeśli nie będzie odpowiednio motywowane. Pies czy kot nie rozumie, dlaczego ma stać na piłce czy na zmianę siadać i wstawać na gąbkowym materacu. Rozumie natomiast, że jeśli prawidłowo wykona ćwiczenie, zostanie nagrodzony: smakołykiem, zabawką czy słownie. Dlatego ważne jest, żeby właściciel na sesje terapeutyczne przynosił ulubioną zabawkę lub przysmaki i przynajmniej dwie godziny przed ćwiczeniami nie karmił zwierzęcia.

Obwody stacyjne

Ćwiczenia statyczne wymagają od zwierzęcia skurczu izometrycznego wybranych grup mięśniowych. Skurcz izometryczny jest bardziej męczący od skurczu koncentrycznego czy ekscentrycznego. Z tego względu ćwiczenia statyczne powinny być przeplatane ćwiczeniami dynamicznymi. Przykładowy obwód stacyjny może wyglądać następująco:

• rozgrzewka na suchej bieżni ruchomej (najpierw stęp, następnie kłus),
• ćwiczenia z wykorzystaniem poduszek sensomotorycznych,
• tor Cavalettiego,
• ćwiczenia statyczne na piłkach rehabilitacyjnych,
• slalom,
• ćwiczenia na trampolinie,
• cool down na suchej bieżni ruchomej (najpierw kłus, następnie stęp).

Przeciwwskazania

Ramy niniejszego artykułu nie pozwalają na omówienie przeciwwskazań do poszczególnych ćwiczeń (np. ból kręgosłupa w przebiegu dyskopatii czy spondylozy stanowi przeciwwskazanie do ćwiczeń w pozycji tańca). Z tego względu Czytelnik proszony jest o uzupełnienie wiedzy w fachowych źródłach.

mgr Małgorzata Kizerwetter
prezes Polskiego Związku Zoofizjoterapeutów oraz dyrektor Studium Fizjoterapii Zwierząt
Psychodnia – Ośrodek Rehabilitacji Zwierząt w Warszawie

kinezyterapia, kinezyterapia, kinezyterapia, kinezyterapia, kinezyterapia,