Implikacje zaburzeń w wydzielaniu hormonu wzrostu u psów
Przysadka jest narządem endokrynnym położonym w obrębie siodła tureckiego. Jej płat przedni powstaje u ssaków w rozwoju płodowym z uwypuklenia pierwotnej jamy ustnej, kieszonki przysadkowej zwanej dawniej kieszonką Rathkego i stanowi część gruczołową. Produkuje on hormony regulujące m.in. funkcje położonych obwodowo gruczołów dokrewnych poprzez hormon adrenokortykotropowy (kortykotropina, ACTH), tyreotropowy (tyreotropina, TSH), folikulotropowy (folitropina, FSH), luteinizujący (lutropina, LH), prolaktynę (PRL, LTH) oraz hormon wzrostu (somatotropina, GH, STH). Wywodzący się z podwzgórza płat tylny stanowi natomiast część nerwową przysadki produkującą wazopresynę i oksytocynę (18).
Przedmiotem tego opracowania jest hormon wzrostu. To jednołańcuchowe białko produkowane jest nie tylko przez przysadkę mózgową, ale np. i gruczoł mlekowy, co w pewnych przypadkach stanowi dodatkowe źródło nadprodukcji, czasem pożądane z punktu widzenia leczenia, o czym napisano dalej. Jej pulsacyjne wydzielanie z przysadki kontrolowane jest przez podwzgórzowy hormon uwalniający hormon wzrostu (somatoliberyna, GRH) oraz hormon hamujący uwalnianie hormonu wzrostu (somatostatyna, SRIF) (8, 16). Somatotropina nie wywołuje efektów biologicznych bezpośrednio, lecz z udziałem insulinopodobnego czynnika wzrostu-1 (somatomedyna C, IGF-1), który jest produkowany przez wątrobę oraz inne narządy pod wpływem somatotropiny (3, 4).
Niedobór hormonu wzrostu
Klasycznym przykładem tego zaburzenia jest karłowatość przysadkowa. Jej przyczyną może być izolowany niedobór hormonu wzrostu (hiposomatotropizm) lub wielohormonalna niedoczynność przysadki, która polega na jednoczesnym (kombinowanym) niedoborze GH, TSH, PRL i gonadotropin, natomiast wydzielanie ACTH jest w tym przypadku zazwyczaj normalne. Dzieje się tak na skutek niedorozwoju przedniego płata przysadki mózgowej i/lub obecności w jego obrębie torbieli z kieszonki przysadkowej. Powiększanie się jej powoduje, poprzez tzw. efekt masy, zan...
Dostęp ograniczony.
Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
zaloguj sięlub
zarejestruj sięMogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2609 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Choroby układu oddechowego świń są ważnym problemem zdrowotnym i – w konsekwencji – ekonomicznym w chowie świń. Przyczyny wysunięcia się tej grupy chorób na czoło problemów zdrowotnych to, przede wszystkim, mająca miejsce w Europie około 30 lat temu zmiana systemu chowu świń z drobnotowarowego na średnio- i wielkotowarowy oraz potęgujący się z roku na roku […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Problemy stomatologiczne i wynikające z ich obecności przeszkody w prawidłowym użytkowaniu koni są jedną z częstszych przyczyn interwencji lekarzy weterynarii specjalizujących się w tej dziedzinie. Dowiedziono, że po diagnostyce kulawizn, szczepieniach, diagnostyce i leczeniu chorób układu rozrodczego, badanie przed kupnem/sprzedażą zajmuje najwięcej czasu praktykującym lekarzom weterynarii (1). Ewolucyjna droga od żyjącego we wczesnym Eocenie Hyracotherium […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]