Diety ewolucyjne w żywieniu psów

Ewolucja układu pokarmowego psa

Pies (łac. canis familiaris) jest pierwszym zwierzęciem udomowionym przez człowieka. Jednak dokładna data i miejsce tego procesu wciąż są tematem dyskusji wielu naukowców. Zmienność genomowa sugeruje, że domestykacja psów miała miejsce co najmniej 12 000 lat temu (1). Natomiast analiza mitochondrialnego DNA psów z epoki neolitu oraz współczesnych wskazuje, że do udomowienia psa mogło dojść 20-40 tysięcy lat temu (10).

Wraz z postępującym procesem udomowienia zaczęły pojawiać się anatomiczne różnice między psami oraz ich dzikimi przodkami – wilkami. Zmniejszeniu uległ rozmiar ciała, co jest związane ze zmianą sposobu żywienia. Żyjąc u boku człowieka, psy nie musiały już polować, a zapewniana przez niego dieta nie była tak obfita. W związku z tym redukcja rozmiarów mogła im pozwolić na efektywniejsze pokrycie zapotrzebowania na energię (4, 13). Liczba zębów pozostała bez zmian, jednak ich wielkość została zredukowana, prawdopodobnie ze względu na rodzaj pobieranego pokarmu (1). Pojemność żołądka uległa nieznacznemu zmniejszeniu z 9 l do 8 l w przypadku dużych ras oraz do 0,5 l w przypadku najmniejszych. Natomiast pH panujące w żołądku wzrosło do 2. Dodatkowo wykazano, że przewód pokarmowy psów jest znacznie dłuższy i cięższy w porównaniu z przewodem pokarmowym wilków. Dotyczy to zwłaszcza końcowego odcinka jelita grubego.

Ponadto badania wykazały, że domestykacja psa wpłynęła na jego przystosowanie do pobierania pokarmu o niskiej zawartości białka (7) oraz bogatego w skrobię. W genotypie współczesnych psów wykryto trzy geny: AMY2B, MGAM oraz SGLT1, które odgrywają kluczową rolę w rozkładzie skrobi. Gen AMY2B koduje enzym alfa-amylazę odpowiedzialną za pierwszy etap tego procesu, czyli rozkład skrobi do maltozy. U psów liczba kopii tego genu wynosi 4-30, a jego ekspresja jest 28 razy większa niż u wilków. Gen MGAM koduje enzym, którego rolą jest rozkład maltozy do glukozy. Natomiast SGLT1 jest transporterem, który odpowiad...