Badanie cytologiczne i histopatologiczne – zasady prawidłowego pobierania, opisywania i przesyłania materiału do badań

Biopsja cienkoigłowa nieaspiracyjna. W przypadku zmian silnie ukrwionych materiał można pobrać za pomocą biopsji cienkoigłowej nieaspiracyjnej. Igłę ze strzykawką z zaaspirowanym powietrzem wkłuwamy w zmianę, kilkakrotnie ją przemieszczając tam i z powrotem, unikając całkowitego jej wyciągnięcia, następnie wyciągamy igłę i natychmiast usuwamy materiał z igły na szkiełko podstawowe za pomocą strzykawki (1). Gdy chcemy poddać badaniu materiał płynny, wykonujemy rozmaz bezpośredni oraz (jeśli to możliwe) po odwirowaniu (rozmaz sedymentu). Materiał płynny można również bezpośrednio przesłać do laboratorium; wtedy płyn pobieramy do próbówki z EDTA, by zapobiec krzepnięciu (3). Próbka musi zostać dostarczona natychmiast ze względu na brak możliwości utrwalenia materiału.

Biopsja odciskowa. Biopsja odciskowa jest rzadziej wybieraną metodą pobierania materiału do badania. Można ją zastosować w przypadku pobierania materiału ze skórnych zmian sączących oraz przyżyciowego lub pośmiertnego badania narządów wewnętrznych. Najczęściej ma charakter uzupełniający w stosunku do biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej. Pobrany materiał pozwala ocenić rodzaj mikroorganizmów i komórek występujących w zmienionych tkankach. Przy pomocy tej metody potwierdza się głównie proces zapalny, który w zmianach nowotworowych ma charakter wtórny.

Biopsję odciskową stosuje się często do oceny ran wrzodziejących, trudno gojących się. Pobiera się materiał odciskowy przed i po oczyszczeniu miejsca chorobowego, jednak bez użycia środków dezynfekujących. Gdy biopsję odciskową wykonuje się pośmiertnie z narządów wewnętrznych, należy je najpierw przekroić, aby uzyskać świeżą powierzchnię. Nadmiar krwi trzeba usunąć za pomocą materiału absorbującego. Zmienione tkanki lub części narządów przykłada się do czystego szkiełka podstawowego, kilkakrotnie w różnych miejscach, unikając nadmiernego naciskania i rozsmarowywania (1).

Badanie zeskrobin. Zeskrobiny uzyskuje się przy użyciu skalpela lub szkiełka...