Rola żelaza w stanach patologicznych. Cz. I. Stres związany z chorobą powoduje zaburzenia gospodarki żelazem
Żelazo w chorobach wątroby
U psów i kotów, w przeciwieństwie do ludzi, niezwykle rzadko stwierdza się, że niedobór żelaza został spowodowany przez choroby wątroby. Praktycznie mikrocytoza, hipochromazja i niskie stężenie żelaza w surowicy były znajdowane tylko u psów z wrodzonym przeciekiem wrotno-systemowym. Patogeneza tego niedoboru żelaza nie została wyjaśniona, ale jest on bezpośrednią konsekwencją obecności wady, ponieważ anemia samoistnie ustępuje po interwencji chirurgicznej (31).
Żelazo w chorobach tarczycy
Niedobór żelaza często współistnieje z niedoborem jodu w niedoczynności tarczycy. Z drugiej strony badania wskazują, że niedobór żelaza może prowadzić do zmian w systemie sprzężenia zwrotnego hormonów tarczycy, ponieważ zmniejsza aktywności dejodynazy, przez co obniża przemianę tyroksyny w trójjodotyroninę w tkankach obwodowych. Wynika to z obniżonego poziomu tyreoperoksydazy (TPO), enzymu hemowego, który katalizuje jodowanie tyreoglobuliny i odpowiada za sprzęganie reszt jodotyrozynowych. Zmniejsza się wówczas synteza hormonów tarczycy, przez co dochodzi do spadku stężenia T3 i T4 w osoczu krwi (4). Dochodzi do zahamowania erytropoezy (przez hamowanie produkcji erytropetyny) i w konsekwencji może rozwinąć się niedokrwistość – najczęściej normocytarna, normochromatyczna (26). Badania wskazują, że anemia w niedoczynności tarczycy jest objawem późno pojawiającym się (4). Niedobór żelaza zarówno z niedokrwistością czy też bez niej może mieć negatywny wpływ na metabolizm tarczycy, a suplementacja jodu jest w tym przypadku mało efektywna.
Żelazo w chorobach układu nerwowego
Żelazo jest niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania mózgu, ponieważ uczestniczy w metabolizmie energetycznym, migracji komórek neuronalnych i oligodendroglejowych, mielinizacji, metabolizmie neuroprzekaźników monoaminergicznych i glutaminergicznych oraz w regulacji genów związanych z mieliną, plastycznością synaptyczną i czynnikami wzrostu (24). Nie jest do k...
którzy są subskrybentami naszego portalu.
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!
Zapisz się do bezpłatnego newslettera!
Bądź na bieżąco z nowościami z branży weterynaryjnej.
