Od wrażliwości gatunkowej do możliwości kontroli paratuberkulozy u przeżuwaczy

Paratuberkuloza bydła, nazywana też chorobą Johnego, jest przewlekłą chorobą zakaźną, występującą najczęściej u przeżuwaczy, powodowaną przez prątek Mycobacterium paratuberculosis, traktowany wg nowej taksonomii jako podszczep Mycobacterium avium – Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis.

Po raz pierwszy choroba została opisana w 1895 roku przez Johnego i Frothinghama i opisywana jako forma jelitowa gruźlicy bydlęcej. W kolejnych latach dowiedziono, że objawy te są inne niż w przypadkach gruźlicy wywołanej przez Mycobacterium bovis. Ostatecznie w 1906 r. chorobę opisano jako tzw. chorobę Johnego. Kilka lat później Twort stworzył podstawy wyodrębniania tego drobnoustroju i nazwał go Mycobacterium enteritidis chronicae pseudotuberculosae bovis johne, łącząc w nazwie charakter zmian anatomopatologicznych i nazwisko odkrywcy. Ostatecznie zarazek znalazł swoje miejsce w Bergey’s Manual w 1923 roku, jako Mycobacterium paratuberculosis.

Aktualnie liczba doniesień i publikacji poświęcona temu zakażeniu jest zróżnicowana tematycznie i obejmuje różne obszary wiedzy. Metaanaliza danych literaturowych obejmująca 3378 pozycji w większości dotyczyła częstości występowania Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis u zwierząt, w tym u zwierząt gospodarskich, zwierząt domowych oraz dzikich, obecności w produktach spożywczych pochodzenia zwierzęcego (tj.: mleko, przetwory mleczne, mięso, mleko modyfikowane dla niemowląt) oraz w wodzie i środowisku. Niewiele prac przedstawiało dane uwzględniające czynniki ryzyka wpływające na narażenia ludzi na zakażenie oraz związek z występowaniem zespołu Crohna, dla której to jednostki chorobowej prątki te są podejrzewane o bycie hipotetycznym czynnikiem etiologicznym. W zasobach literatury naukowej były opisy badań genotypowania izolatów Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis izolowanych od różnych zwierząt domowych, produktów spożywczych tj. produkty mleczne oraz z próbek środowiskowych.

Etiologia

Prątek paratuberkulo...