Biegunki cieląt

Biegunka neonatalna to złożona, wieloczynnikowa choroba noworodków cieląt. Zazwyczaj występuje pomiędzy 12. godziną po wycieleniu a 35. dniem życia i charakteryzuje się: dużą ilością wodnistego kału, postępującym odwodnieniem, rozwijającą się kwasicą metaboliczną, a w ciężkich przypadkach – śmiercią w ciągu kilku dni.

Aby wystąpiła biegunka neonatalna, potrzeba kilku czynników sprzyjających rozwojowi choroby. Czynniki te to m.in.: rodzaj patogenu (wirus, bakteria lub pierwotniak), skuteczność odpojenia siarą – pasywny transfer odporności, warunki środowiskowe i sposób zarządzania cielętnikiem. Szczególnie duży wpływ na rozwój choroby mają:

• Słaba higiena miejsc odchowu (zanieczyszczone kojce i budki).
• Zbyt duże zagęszczenie zwierząt.
• Słaba jakość siary.
• Itp.

Biegunka neonatalna cieląt jest nadal ciężką i powszechnie występującą chorobą, która powoduje znaczne straty ekonomiczne wynikające z liczby dotkniętych tym syndromem cieląt oraz ich upadków. Straty są dotkliwe z kilku powodów: wysoka częstotliwość występowania (która może przekraczać 60% w przypadku ognisk choroby); cielęta wymagają intensywnej terapii, a opieka nad nimi wymaga dodatkowej pracy. Najważniejsze koszty są jednak związane z opóźnieniem wzrostu zwierząt dotkniętych chorobą, a w konsekwencji zmniejszeniem ich potencjału produkcyjnego w dorosłym życiu.

Objawy kliniczne

W przypadku cieląt karmionych mlekiem lub preparatem mlekozastępczym ważne są zarówno charakterystyka (kolor, zawartość) kału, jak i wiek cielęcia, u którego wystąpiła biegunka. Umożliwia to wstępne zróżnicowane typowych przyczyn.

Typowe przyczyny biegunki

Kolor biegunki

Algorytm diagnostyczny biegunek neonatalnych cieląt

Wraz z tymi danymi wiedza, czy wystąpienie biegunki to pojedyncze przypadki występujące w nieregularnych odstępach czasu [S], czy też nagły wzrost zachorowalności (ognisko choroby) [O], dostarcza nam użytecznych informacji diagnostycznych.

Ponadto, szczególnie ze względu na rokowanie, konieczne jest różnicowanie między biegunką krwotoczną (+) i niekrwotoczną (−).

Przykład

Jeżeli 20-dniowe cielę ma silną brązową biegunkę, a problem dotyczy kilku zwierząt w tym samym czasie (ognisko choroby), najbardziej prawdopodobną diagnozą jest salmonelloza.