Audyty rzeźniane jako istotny element procesu diagnostycznego - Vetkompleksowo – serwis dla lekarzy weterynarii

Audyty rzeźniane jako istotny element procesu diagnostycznego

Siedmiopłatowa budowa płuc u świni, pomimo różnej wielkości płatów, ma praktyczne znaczenie przy punktowych metodach oceny stanu zdrowotnego tego narządu. Istnieje kilka metod oceny punktowej zmian patologicznych w płucach u świń. Jedną z nich jest metoda zaproponowana przez Madeca i Kobischa (1982) (6). Bazuje ona na przyznawaniu punktów w zależności od wielkości zajętych powierzchni poszczególnych płatów płucnych, które w głównej mierze wywoływane są poprzez infekcje Mycoplasma hyopneumoniae (Mhp). Dlatego zmiany te określamy jako EP-like (ang. enzootic pneumonia-like)

Każdy płat może otrzymać od 0 do 4 punktów w następującym układzie:
  • brak zmian – 0 punktów,

zmiany na powierzchni płata obejmujące:

  • mniej niż 25% jego całkowitej powierzchni – 1 punkt,
  • do 49% – 2 punkty,
  • do 74% – 3 punkty.
  • rozległe zmiany o powierzchni od 75% punktujemy jako 4.

Tak więc całkowita skala oceny dla płuc u tuczników w tej metodzie wynosi od 0 do 28 punktów. Przy szybkim automatycznym przesuwie taśmy nie uwzględnia się zmian powierzchni – obejmujących płat dodatkowy. Wtedy skala ocen wynosi od 0 do 24 punktów. Warto zatem zaznaczyć, czy nasze średnie wyniki punktowe obejmują płat dodatkowy, czy też został on pominięty w kalkulacjach, aby nie uzyskać wyników fałszywych.

Wartości referencyjne dla tej metody to:

  • liczba płuc zdrowych powyżej 60%,
  • liczba płuc z ciężkimi zmianami (kalkulowanymi od 6 punktów) poniżej 5%.

Obecnie coraz częściej w ocenie zmian w płucach wykorzystuje się też programy komputerowe. Przykładowe zmiany typu EP-like, które etiologicznie przypisywane są głównie Mycoplasma hyopneumoniae zostały przedstawione na ryc. 2.

Drugim po płucach organem, który cieszy się diagnostycznym uznaniem wśród lekarzy przeprowadzających audyty rzeźniane, jest opłucna. Istotą oceny procesów chorobowych jej dotyczących jest rozległość i lokalizacja zmian zrostowych, jej blaszki płucnej i ściennej jako następstwo procesów zapalnych. Do pierwotnych czynników etiologicznych zapalenia opłucnej zaliczamy takie patogeny jak: Streptococcus suis (Ss), Mycoplasma hyorhinis (Mhr), a najczęściej występującym patogenem wtórnym wywołującym ten proces jest Actinobacillus pleuropneumoniae (App).

Jedną z najpopularniejszych metod do oceny intensywności zmian zrostowych w obrębie opłucnej jest SPES (ang. Slaughterhouse Pleurisy Evaluation System) (7-9). W metodzie tej przyznawane są punkty w zależności od nasilenia zmian zrostowych opłucnej w skali od 0 (brak zmian) do 4 (silnie i rozległe zmiany). Ważnym elementem tej techniki jest tzw. indeks APPI (ang. Actinobacillus pleuropneumoniae index). Wylicza się go, dzieląc liczbę płuc z punktacją 2, 3 i 4 przez całkowitą liczbę badanych płuc, i następnie mnożąc ten wynik przez średnią punktację płuc z wynikami 2, 3 i 4. Na podstawie uzyskanych wartości indeksu APPI zmiany zrostowe opłucnej możemy zaliczyć do czterech grup:

  • od bardzo słabo (poniżej 0,66),
  • słabo (od 0,67 do 0,98),
  • średnio (od 0,99 do 1,35)
  • do silnie wyrażonych (powyżej 1,35).

Poglądowy przykład silnie wyrażonych zmian zrostowych przedstawiają ryc. 3-4.

Laboratoryjne metody diagnostyczne skupiają się głównie na aspektach związanych z czynnikami infekcyjnymi, co oczywiście stanowi o ich sile i niekwestionowanym znaczeniu w diagnostyce. Metody punktowej oceny zmian patologicznych w narządach u tuczników są z kolei najlepszym narzędziem diagnostycznym, pozwalającym szacować wpływ czynników natury niezakaźnej na intensywność tych zmian (9) i z pewnością mogą być barometrem dla właściwego zarządzania zdrowiem świń. Co więcej, przy pomocy audytów rzeźnianych łatwiej jest nam zrozumieć wzajemne powiązania dotyczące koinfekcji czy zespołów chorobowych wraz z jednoczesnym, niekorzystnym oddziaływaniem czynników stricte niezakaźnych. Tak więc słowo koegzystencja nabiera tu znacznie szerszego pojęcia. Ocenę poubojową zmian w płucach możemy też wykorzystać do określania zależności w aspekcie sezonowości występowania chorób układu oddechowego (10).

Weterynaria w Terenie

Poznaj nasze serwisy