Choroby zakaźne – jak się przed nimi bronić? Radzi ekspert prof. dr hab Łukasz Adaszek
Drodzy Państwo,
Na portalu vetkompleksowo.pl trwa kolejny z serii miesiąc tematyczny. W marcu przyglądamy się chorobom zakaźnym, z którymi mamy do czynienia od zawsze, jednak w ciągu ostatniego roku bardziej niż kiedykolwiek odczuwamy ich wpływ na nasze życie.
O chorobach zakaźnych opowiedział nasz ekspert prof. dr hab. Łukasz Adaszek z Katedry Epizootiologii i Kliniki Chorób Zakaźnych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
![Łukasz Adaszek](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2021/03/KRU9771_CMYK-683x1024.jpg)
Prof. dr hab. Łukasz Adaszek: W dobie COVID -19, afrykańskiego pomoru świń, czy gorączki krwotocznej Ebola choroby zakaźne ludzi i zwierząt postrzegane są jako istotny problem zarówno z punktu widzenia medycyny weterynaryjnej, jak i medycyny człowieka. Mianem chorób zakaźnych określa się jednostki, które zostały wywołane przez biologiczne czynniki chorobotwórcze, które ze względu na charakter i sposób szerzenia się stanowią zagrożenie dla zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego. W większości przypadków choroby zakaźne rozprzestrzeniają się łatwo i wymagają specjalnych metod zwalczania.
W miarę wprowadzania nowych zasad leczenia i profilaktyki występowanie chorób zakaźnych u zwierząt znacznie ograniczono, niemniej jednak nie zostały one wyeliminowane całkowicie, i pewnie nigdy nie będą. Pojawiające się nowe szczepy patogenów mogą być przyczyną odmiennego od utartego przebiegu choroby, jak i mogą wpływać na brak skuteczności szczepień. Wszystko to razem sprawia, iż stałe kształcenie się lekarzy weterynarii w dziedzinie chorób zakaźnych zwierząt jest niezbędne zarówno z punktu widzenia zdrowia człowieka (wiele chorób zakaźnych zwierząt jest przecież zoonozami), jak i z puntu widzenia ekonomii (wiedza odnośnie istoty choroby pozwala zapobiec jej szerzeniu się np. w hodowlach rasowych psów i kotów, co przekłada się a wymierne korzyści finansowe).
Choroby zakaźne u zwierząt nie zostały dotąd wyeliminowane do końca i szanse na wykluczenie ich z codziennego życia są nikłe. Jak się jednak przed nimi bronić?
Choroby zakaźne nie zostały i prawdopodobnie nie zostaną nigdy wyeliminowane z życia człowieka i zwierząt, gdyż stanowią jego integralną część. Są czynnikiem od lat ograniczającym populację ludzi i zwierząt i chociaż opracowano już wiele metod pozwalających zapobiegać ich rozwojowi, w dalszym ciągu nie udało się w pełni ich opanować. Podstawą skutecznej ochrony przed chorobami zakaźnymi jest dokładne poznanie ich natury, sposobu szerzenia i właściwości czynnika chorobotwórczego. Taka wiedza pozwala nam podjąć działania mające na celu przerwanie łańcucha epizootycznego, opracowanie skutecznych metod dezynfekcji, leczenia i profilaktyki. Bez dokładnej znajomości czynników zakaźnych wywołujących dane jednostki chorobowe, ich natury i biologii, możemy jedynie podejmować próby mające na celu ograniczyć ich rozprzestrzenianie, niemniej jednak będzie to w pewnym stopniu działanie „po omacku” .
Czy każda choroba zakaźna występująca u zwierząt jest zagrożeniem dla ludzi?
Nie wszystkie choroby zakaźne zwierząt stanowią zagrożenie dla ludzi. Przykład może stanowić nosówka, parwowiroza psów, czy panleukopenia kotów. Choroby te stanowią ogromne niebezpieczeństwo dla psów i kotów, natomiast dla ludzi nie stanowią żadnego zagrożenia. Jednostki chorobowe, którymi możemy ulec zakażeniu po kontakcie ze zwierzętami to tzw. zoonozy. Stanowią one zagrożenie zdrowia, a nawet życia ludzi. Przykładami zoonoz są: wścieklizna, wąglik, ospa, czy gruźlica. Wciąż trwają dyskusję czy COVID 19 należy traktować jako zoonozę. Oczywiście chore (ale i zdrowe) zwierzęta należy zawsze traktować jako potencjalne źródło patogenów dla człowieka, aczkolwiek nie należy popadać w przesadę. Większość chorób zakaźnych zwierząt, nie jest zoonozami.
Które choroby są najgroźniejsze/najbardziej zaraźliwe?
W zasadzie nie ma rankingu dotyczącego najgroźniejszych chorób zakaźnych. O tym jak będzie przebiegała dana jednostka decyduje wiele czynników: zjadliwość patogenu, podatność osobnicza zwierzęcia, warunki utrzymania pacjenta, rodzaj podjętego leczenia i możliwości terapii, możliwości profilaktyki swoistej i wiele innych. Dla mnie chorobą zakaźną o największym znaczeniu z punktu widzenia medycyny weterynaryjnej i medycyny człowieka jest w dalszym ciągu wścieklizna. Pomimo tego, że choroba znana jest od wielu lat i od wielu lat stosowane są przeciwko niej skuteczne szczepienia, w dalszym ciągu występuje na całym świecie, zbierając śmiertelne żniwo, a co więcej nie opracowano dotychczas metod jej leczenia.
Jakie są podstawy profilaktyki przeciwko zakażeniom?
Profilaktyka przeciwko czynnikom zakaźnym obejmuje: profilaktykę nieswoistą i profilaktykę swoistą. Pierwsza obejmuje działania mające na celu zapobieganie wystąpienia różnych chorób np. mycie rąk, przestrzeganie zasad higieny, czyszczenie i dezynfekcja pomieszczeń dla zwierząt. Druga, obejmuje działania zapobiegające wystąpieniu określonej jednostki chorobowej – np. szczepienia ochronne przeciwko parwowirozie.
Aby móc skutecznie prowadzić zarówno profilaktykę swoistą, jak i nieswoistą należy posiadać odpowiednią wiedze w tym względzie. Odpowiednia edukacja właścicieli zwierząt, hodowców, a także lekarzy weterynarii i personelu pomocniczego odgrywa tutaj kluczową rolę.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2701 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy1-2-615x350.png)
Kliniczne badanie stomatologiczne koni gorącokrwistych. Ocena najczęściej występujących zmian
Streszczenie W polskiej literaturze weterynaryjnej brak statystycznych doniesień na temat schorzeń stomatologicznych. Celem artykułu było przedstawienie procentowego udziału najważniejszych zmian patologicznych w obrębie jamy ustnej u koni gorącokrwistych. Słowa kluczowe zaburzenia stomatologiczne, konie gorącokrwiste Keywords stomatological disturbances, hot-blooded horses Facebook0Tweet0LinkedIn0
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy-2-615x350.png)
Antybiotyki i substancje hamujące w mleku surowym. Ich wykrywanie u producenta w gospodarstwie
Jednym z następstw rozwoju produkcyjnego sektora mleczarskiego jest występowanie zmian immunologicznych, a tym samym stanów chorobowych bydła mlecznego. Konieczność leczenia zwierząt pociąga za sobą uruchomienie mechanizmów systemu nadzoru w trakcie podawania leków, ale również systemu kontroli mleka pozyskiwanego od tych zwierząt. Źródła antybiotyków i innych substancji hamujących Ryzyko zachorowania krów mlecznych istnieje zawsze. Zwiększa się […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy1-1-615x350.png)
Synchronizacja rui podstawą wysoko wydajnej hodowli świń
W artykule podzielono się z Czytelnikami wiedzą na temat synchronizacji rui u loch i loszek – jednego z elementów pracy w najważniejszym sektorze fermy – rozrodzie. Czynnikami decydującymi o wysokiej produkcyjności fermy są: Wymienione czynniki należą do najważniejszych. Wszystkie są ze sobą powiązane. Sterując rozrodem, nie wolno żadnego pominąć. Loszki remontowe To niezmiernie ważna grupa […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy1-2-615x350.png)
Kliniczne badanie stomatologiczne koni gorącokrwistych. Ocena najczęściej występujących zmian
Streszczenie W polskiej literaturze weterynaryjnej brak statystycznych doniesień na temat schorzeń stomatologicznych. Celem artykułu było przedstawienie procentowego udziału najważniejszych zmian patologicznych w obrębie jamy ustnej u koni gorącokrwistych. Słowa kluczowe zaburzenia stomatologiczne, konie gorącokrwiste Keywords stomatological disturbances, hot-blooded horses Facebook0Tweet0LinkedIn0
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/06/Projekt-bez-nazwy-615x350.png)
Robotyzacja doju – co każdy lekarz medycyny weterynaryjnej powinien wiedzieć
Według oceny analityków rynek robotów udojowych wzrośnie pomiędzy rokiem 2023 a 2029 z 2,7 biliona dolarów do 5,3 biliona dolarów. Coraz więcej gospodarstw hodujących krowy mleczne planuje instalacje automatycznego systemu doju (AMS, ang. automatic milking system). Według ankiety autora, przeprowadzonej na terenie północno-wschodniej Polski, ponad 70% gospodarstw, w których nastąpi nieuchronna zmiana pokoleniowa, planuje instalacje […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/05/Projekt-bez-nazwy4-615x350.png)
Mastitis to choroba wieloczynnikowa
Dr inż. Aleksandra Kalińska – Katedra Hodowli Zwierząt Instytutu Nauk o Zwierzętach Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Dr inż. Kalińska na co dzień prowadzi badania nad poszukiwaniem substancji, które w przyszłości mogłyby stanowić alternatywę dla antybiotyków w leczeniu mastitis u krów. Dr n. wet. Sebastian Smulski – Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach […]
![XXVI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA - Zdrowa krowa - zdrowe mleko](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/05/konferencja-zdrowa-krowa-zdrowe-mleko-615x350.png)
XXVI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA – Zdrowa krowa – zdrowe mleko
Mamy przyjemność zaprosić Państwa do uczestnictwa w XXVI MIĘDZYNARODOWEJ KONFERENCJI NAUKOWEJ „Zdrowa krowa – zdrowe mleko”, która odbędzie się w dniach 19-21 czerwca w Teatrze Zdrojowymw Polanicy-Zdroju przy ul. Parkowej 2. Facebook0Tweet0LinkedIn0