Szynszyla mała – lepiej zapobiegać niż leczyć

Lista najczęstszych chorób szynszyli:

• biegunka;
• zaparcia;
• przerost zębów;
• grzybica;
• zwyrodnienie tłuszczowe wątroby;
• samowygryzanie okrywy włosowej;
• zapalenie spojówek;
• giardioza;
• udar cieplny.

Choroby szynszyli nie są dostatecznie poznane, co związane jest m.in. z tym, że hodowcy we własnym zakresie prowadzą obserwację i leczenie niektórych chorób. Jeśli jednak zwierzę już zachoruje, powinniśmy udać się z nim do lekarza weterynarii. Podatność zwierząt na choroby jest różna i zależy od wielu czynników, m.in. od wieku oraz indywidualnej odporności.

Przyczyny chorób i sposoby zapobiegania ich wystąpieniu

Najczęstszymi przyczynami wystąpienia chorób są zaniedbania hodowcy, polegające na braku dostatecznej opieki w stosunku do zwierząt i nieprzestrzeganiu zasad higieny. Dotyczą one najczęściej:

• niezwalczania pasożytów wewnętrznych i zewnętrznych;
• niestosowania okresowego odkażania pomieszczeń;
• nieizolowania zwierząt nowo nabytych lub też podejrzanych o chorobę;
• podawania karmy złej jakości bądź też o niewłaściwym zestawie składników pokarmowych;
• zaniedbania w zwalczaniu szkodników (np. gryzoni, owadów) mogących mieć poważny udział w roznoszeniu chorób.

Ocena stanu zdrowia zwierzęcia

Hodowca powinien umieć rozpoznać stan zdrowotny swoich zwierząt. Umiejętność taka jest bardzo ważna, gdyż tylko wtedy można liczyć na skuteczne leczenie i uniknięcie dużych strat. Zbyt późne rozpoczęcie leczenia pogarsza w znacznym stopniu wyniki stosowanej terapii. Wczesne rozpoznanie choroby jest szczególnie ważne w przypadku chorób zakaźnych, gdyż wczesne odizolowanie chorego zwierzęcia, stanowiącego źródło zakażenia, pozwala znacznie ograniczyć rozprzestrzenianie się choroby.

O stanie zdrowotnym zwierzęcia bardzo dobrze informują nas dane dotyczące liczby uderzeń serca, ciepłota ciała itp. Fizjologiczne wskaźniki szynszyli są następujące: temperatura ciała: 37,5-38,5°C, liczba oddechów: 40-120 na minutę, tętno: 120-160 na minutę.

Hodowca powinien obserwować ogólny wygląd zwierząt – najlepiej z daleka, bez ich płoszenia. Zdrowe zwierzę obserwuje, żywo reaguje na różne zmiany w otoczeniu. Chore jest otępiałe, nie zwraca uwagi na otoczenie, często jest znacznie mniej płochliwe. Schorzenia układu pokarmowego objawiają się biegunką lub zaparciem. Należy zwracać uwagę na masę, konsystencję, kształt, barwę, zapach i domieszki kału.

Skóra i okrywa włosowa u zdrowych zwierząt są gładkie, włos jest błyszczący i gęsty, u chorych natomiast – nastroszony i rzadki. Czasem występuje również świąd, spowodowany pasożytami lub innymi czynnikami chorobotwórczymi, a także niedoborami składników pokarmowych w paszy.

Hodowca nawet po zaobserwowaniu wymienionych wyżej podstawowych objawów nie może rozpoznać choroby. Wynika to stąd, że wiele chorób, zwłaszcza w początkowym okresie, ma bardzo podobne objawy. Można jednak łatwo stwierdzić, czy choruje jedno zwierzę, czy większa ich liczba. Podane przez hodowcę informacje są bardzo ważne dla lekarza weterynarii, pomagają mu szybciej i trafniej postawić diagnozę oraz przystąpić do właściwego leczenia.

dr Danuta Dzierżanowska-Góryń
Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt
Wydziału Nauki o Zwierzętach
Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie