IRAP sposobem na osteoarthritis?
Rozmowa z lek. wet. Piotrem Kowalczykiem z Centrum Zdrowia Małych Zwierząt „Multiwet” w Warszawie. Piotr Kowalczyk jest członkiem międzynarodowej organizacji AOVET oraz Europejskiego Stowarzyszenia Ortopedów i Traumatologów Weterynaryjnych (ESVOT).
Jakie są widoczne zmiany spowodowane zwiększonym stężeniem niektórych mediatorów zapalenia?
To zależy od tego, co rozumiemy przez słowo „widoczne”. Do ogólnych cech zapalenia zaliczyć należy: ból (dolor), zaczerwienienie (rubor), obrzęk (tumor), podwyższoną temperaturę (calor) czy zaburzenie funkcji tkanek (funcio laesa). Sam proces zapalny jest rozbudowaną reakcją obronną organizmu na działanie czynników chorobotwórczych, ale najlepiej na ten temat wypowie się patofizjolog. W przypadku chorób aparatu ruchu zapalenie może objawiać się nieprawidłowościami w chodzie pacjenta, np. kulawizną. Dalej w badaniu klinicznym można zaobserwować m.in.: zwiększony obrys stawu, czasami podwyższoną temperaturę (ogólną lub miejscową w okolicy stawu) czy ból podczas manipulacji w danej okolicy. Nie widzimy przewlekłej choroby więzadła krzyżowego doczaszkowego aż do czasu, gdy dojdzie do jego częściowego lub całkowitego zerwania, ponieważ w większości przypadków początkowo choroba ma przebieg subkliniczny. Właściciel pojawia się w gabinecie dopiero w momencie wystąpienia problemu z chodzeniem. Wiele zmian widzi się w czasie wykonywania badań dodatkowych, jak: RTG, USG, CT czy MRI – ale są to z reguły zmiany w okolicznych tkankach powstałe na skutek przebiegającego procesu zapalnego. Wykonuje się również punkcję stawu w celu pobrania i zbadania mazi stawowej. Badać można wówczas np.: skład komórkowy, obecność bakterii czy w końcu zmierzyć stężenia wielu białek mogących mieć znaczenie w procesie zapalnym. Należy więc zadać pytanie, czy widoczne zmiany spowodowane zwiększonym stężeniem niektórych mediatorów zapalenia, na przykładzie stawu łokciowego, to: powiększony obrys chorego stawu, zmniejszenie ruchomości stawu, chondromalacja czy wybujała błona maziowa obserwowana w obrazie artroskopowym, czy też zmiany obserwowane w badaniach dodatkowych. Monitorowanie zmian należy więc rozpatrywać zarówno makro-, jak i mikroskopowo.
Co składa się na szereg zmian patologicznych w tkankach stawu, które przyczyniają się do rozwoju zapalenia kostno-stawowego?
Zapalenie kostno-stawowe jest chorobą powodowaną przez wiele czynników. Do czynników ryzyka należą m.in.: wiek, wystąpienie urazu (dochodzi do uszkodzenia tkanek), nadwaga, czynniki zakaźne, rozwój choroby genetycznej, jak np. osteochondrodysplazja u kotów szkockich zwisłouchych lub nieprawidłowe wykształcenie stawu (np. dysplazja stawów biodrowych), inne, np. osteochondroza.
Mówiąc o zmianach patologicznych wewnątrz stawu, należy przypomnieć, z jakich komponentów się składa. Należą do nich: jama stawu, torebka stawowa, maź stawowa, chrząstka stawowa i kość podchrzęstna. W niektórych stawach występują dodatkowo wewnątrzstawowe więzadła, łąkotki i ciała tłuszczowe. Zmiany patologiczne będą obejmowały zatem struktury wewnątrz stawu. Zakres ruchu stawów ograniczają mięśnie. Proces chorobowy przebiegający w dłuższym czasie może powodować przewlekłą kulawiznę, a to w konsekwencji prowadzi do zaników masy mięśniowej w objętej procesem chorobowym kończynie.
Staw to układ mechaniczny, który zużywa się z wiekiem. Proces jego zużycia może zostać znacznie przyspieszony przez uraz, choroby i zmiany strukturalne oraz biochemiczne w chrząstce stawowej. Jednym z najważniejszych czynników mających wpływ na prawidłowe funkcjonowanie stawu jest produkowana przez błonę maziową maź stawowa. Zapewnia prawidłowe smarowanie pracujących względem siebie powierzchni stawowych, przez co zmniejsza tarcie. Odgrywa również ważną rolę w odżywianiu chrząstki stawowej. Wszystkie zmiany dotyczące mazi stawowej, zmiana jej ilości, właściwości fizycznych i chemicznych, przebudowa błony maziowej mają negatywny wpływ na pracę stawu. Zmiany rodzaju ruchu lub obciążeń czy zmiany geometrii powierzchni stawowych (np. wrodzone zwichnięcie rzepki na stronę przyśrodkową) przyspieszają ten proces.
Zmiany patologiczne struktur wewnątrzstawowych (np. uszkodzenie chrząstki, zerwanie więzadła i in.) nasilają zapalenie kostno-stawowe. Samo zapalenie przyczynia się do powiększenia zmian w tkankach. Produkowana w nadmiarze interleukina 1, łącząc się z receptorem, aktywuje procesy niszczenia.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2577 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Antybiotykoterapia u świń – repetytorium. Charakterystyka pochodnych pleuromutyliny i tetracyklin
Streszczenie W artykule przedstawiono najważniejsze dane dotyczące zastosowania leków z grup pochodnych pleuromutyliny i tetracyklin u świń. Pochodne pleuromutyliny i tetracykliny znajdują szerokie zastosowanie w leczeniu chorób świń. Wpływ na to mają stosunkowo szerokie spektrum działania, korzystne właściwości farmakokinetyczne oraz niewiele działań niepożądanych. Słowa kluczowe antybiotykoterapia, świnie, pochodne pleuromutyliny, tetracykliny Keywords antibiotic therapy, pigs, pleuromutili...
System Ovsynch w leczeniu powtarzających się rui u bydła
Streszczenie W dynamicznie rozwijającej się hodowli bydła mlecznego efektywne zarządzanie cyklem rujowym jest kluczowym elementem do osiągania wysokich wskaźników reprodukcyjnych w stadzie. Różnorodne czynniki, takie jak funkcja endokrynna podwzgórza i przysadki, warunki utrzymania, żywienia oraz błędy w zarządzaniu zdrowiem stada, mogą wpływać na zaburzenia płodności u krów. W ostatnich latach zauważalny jest wzrost wykorzystania hormonów […]
Antybiotykoterapia u świń – repetytorium. Charakterystyka pochodnych pleuromutyliny i tetracyklin
Streszczenie W artykule przedstawiono najważniejsze dane dotyczące zastosowania leków z grup pochodnych pleuromutyliny i tetracyklin u świń. Pochodne pleuromutyliny i tetracykliny znajdują szerokie zastosowanie w leczeniu chorób świń. Wpływ na to mają stosunkowo szerokie spektrum działania, korzystne właściwości farmakokinetyczne oraz niewiele działań niepożądanych. Słowa kluczowe antybiotykoterapia, świnie, pochodne pleuromutyliny, tetracykliny Keywords antibiotic therapy, pigs, pleuromutili...
Opieka nad źrebną klaczą
Streszczenie Właściwa opieka decyduje nie tylko o stanie zdrowia matki, ale również o prawidłowym rozwoju płodu oraz może wpływać na ewentualne komplikacje przy porodzie. W artykule pokrótce opisano, jak dbać o dobrostan ciężarnej klaczy. Słowa kluczowe klacz, źrebię, ciąża, poród Keywords mare, foal, pregnancy, parturition Facebook0Tweet0LinkedIn0
Świadczenie usług poza siedzibą. Sprawdź, kiedy możesz pozostawić leki w gospodarstwie w celu leczenia zwierząt
Świadczenie usług poza siedzibą zakładu leczniczego dla zwierząt wiąże się niejednokrotnie z podjęciem leczenia i koniecznością zastosowania leków wobec zwierząt gospodarskich czy hodowlanych. Przeczytaj, jakich leków nie należy pozostawiać u właścicieli zwierząt i jak na ten temat wypowiada się orzecznictwo sądowe. Zgoda na świadczenie usług poza siedzibą Pamiętaj, że zgłoszenie chęci skorzystania z usług lekarza […]
Nauka ma pobudzać do ciekawości i poszukiwania
dr Bartłomiej M. Jaśkowski – absolwent Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, gdzie pracuje na stanowisku adiunkta w Katedrze Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich. W działalności naukowej skupia się na rozrodzie bydła, a jego zainteresowania są związane z nieznanymi elementami regulacji jajnika. Należy do rodziny o weterynaryjnych i naukowych tradycjach. W wolnych chwilach lubi sięgnąć po dobry […]
Postępy w leczeniu i opiece nad cielętami
W grudniu odbyła się Międzynarodowa Konferencja „Postępy w leczeniu i opiece nad cielętami”. Prelegenci przyjechali do Wrocławia na zaproszenie prof. dr. hab. Tadeusza Stefaniaka. Konferencja odbyła się w Auli Jana Pawła II Uniwersytetu Przyrodniczego przy pl. Grunwaldzki 24. Organizatorami byli Zakład Immunologii i Prewencji Weterynaryjnej Wydziału Medycyny Weterynaryjnej, Sekcja Neonatologii PTNW, Sekcja Fizjologii i Patologii […]