Wczesna zamieralność zarodków u klaczy – diagnostyka, leczenie i zapobieganie

Utrata ciąży u klaczy stanowi bardzo poważny problem ekonomiczny w hodowli koni. O wczesnej śmierci zarodkowej (early embryonic death – EED) mówimy wtedy, gdy do resorpcji zarodka dojdzie do 40. dnia ciąży. Przyjmuje się, że utrata ciąży w tym okresie stanowi około 24% wszystkich przypadków ciąż traconych przez klacze (1). W celu monitorowania rozwoju ciąży u klaczy i identyfikacji objawów wczesnej utraty ciąży przeprowadza się badanie ultrasonograficzne przez prostnicę. Pierwsze badanie w kierunku ciąży powinno być wykonane między 14. a 16. dniem. Badanie ultrasonograficzne jest jednym z najlepszych środków do przewidzenia ewentualnej wczesnej zamieralności zarodków.

Pomimo że w badaniu USG pęcherzyk zarodkowy może wyglądać prawidłowo w okresie pomiędzy 11. a 15. dniem, nie można z pewnością określić, że ciąża zostanie utrzymana. Na obumarcie zarodka widoczne podczas badania USG może wskazywać jego zbyt mała wielkość w stosunku do oczekiwanej w danym dniu badania. Jeżeli w tym czasie potwierdzi się ciążę, kolejne badanie wykonuje się przeważnie między 25. a 30. dniem. W przypadku późniejszego badania ultrasonograficznego możemy zaobserwować: plamiste i ziarniste wtręty występujące w pęcherzyku zarodkowym, mobilność zarodka w macicy po okresie jego fiksacji, obecność płynu w okolicy pęcherzyka zarodkowego, brak uderzeń serca, zmniejszoną objętość płynów w pęcherzyku oraz nadmierny obrzęk macicy (5).

Przyczyny

Czynniki powodujące wczesną śmierć zarodkową możemy podzielić na:

czynniki wewnętrzne,czynniki zarodkowe,czynniki zewnętrzne.

W przypadku czynników wewnętrznych największą rolę odgrywają choroby endometrium (zarówno tła zapalnego, jak i niezapalne – włóknienia okołogruczołowe, cysty maciczne). W 6.-7. dniu po owulacji zarodek, który jest w stadium później moruli – wczesnej blastocysty – schodzi do macicy. Przygotowanie odpowiedniego środowiska macicznego na przyjęcie zarodka u klaczy starszych, z obniżoną płodnością, stanowi jeden z kluczo...