Wyjście poza BCS może pomóc psom z nadwagą

Według doniesień 55,8 % psów w Stanach Zjednoczonych ma nadwagę, a statystyka ta nie zmieniła się w znaczący sposób od lat. Jeszcze większym problemem jest to, że według Association of Pet Obesity Prevention (APOP), 18,9% psów jest otyłych.

Lekarze weterynarii mogą diagnozować nadwagę u psów podczas rutynowych badań, przeprowadzając ocenę kondycji ciała (Body Condition Scoring ‒ BCS). Identyfikacja takich psów jest niezwykle istotna, ponieważ są one narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia chorób serca, cukrzycy typu 2, chorób zapalnych i zapalenia kości i stawów. Porady dla właścicieli zwierząt w zakresie postępowania żywieniowego w przypadku otyłości mogą w znacznym stopniu przyczynić się do wydłużenia życia i poprawy jakości życia ich podopiecznych.

Identyfikacja otyłych psów na podstawie skali BCS

W trakcie badania klinicznego lekarze weterynarii mogą zdiagnozować nadwagę lub otyłość u psów, przeprowadzając ocenę BCS przy użyciu 9-punktowej skali, zgodnie z opisem Światowego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt (WSAVA).

W idealnych warunkach żebra są łatwo wyczuwalne palpacyjnie, z minimalnym otłuszczeniem (4/9) lub bez nadmiernego otłuszczenia (5/9). U psów z poważną niedowagą żebra, kręgi lędźwiowe i kości miednicy są widoczne z dużej odległości (1/9) lub dobrze dostrzegalne (2/9). Podczas badania psów z niedowagą może być widoczna utrata masy mięśniowej (1/9) lub też pewna utrata masy mięśniowej, ale w mniejszym stopniu (2/9).

Psy z wynikiem 3/9 mają żebra, które mogą być wyczuwalne palpacyjnie, mogą być widoczne i pozbawione wyczuwalnego tłuszczu, w przeciwieństwie do psów z BCS 4/9. U tych psów talia i wcięcie brzuszne są widoczne (3/9). U psów z nadwagą żebra mogą być wyczuwalne przy niewielkim nadmiarze tkanki tłuszczowej (6/9) lub z trudem, ze względu na duże otłuszczenie (7/9). Talia może być wyczuwalna przy obserwacji z góry (6/9) lub, w niektórych przypadkach, talia może być niewidoczna lub ledwo widoczna (7/9).

U psów, u których BCS wynosi 8/9, badanie palpacyjne żeber może być niemożliwe lub możliwe tylko przy znacznym nacisku. Ponadto nie będzie widoczne wcięcie brzuszne i talia (8/9). U psów poważnie otyłych (9/9) można zaobserwować duże nagromadzenie tłuszczu na tułowiu, kręgosłupie i nasadzie ogona. Należy spodziewać się obecności złogów tłuszczu na szyi i kończynach, a także widocznego rozdęcia brzucha.

APOP ustaliło zakresy idealnej masy ciała dla ras psów powszechnie występujących w Stanach Zjednoczonych, takich jak labrador retriever (65-80 Ibs), owczarki niemieckie (75-95 Ibs), golden retriever (65-75 Ibs), beagle (18-30 Ibs) i buldogi (40-50 Ibs). Procentowa zawartość tkanki tłuszczowej u psów była również mierzona za pomocą metody absorpcjometrii promieniowania rentgenowskiego o podwójnej energii (DEXA) i monitorowania bioimpedancji, chociaż techniki te są zazwyczaj stosowane w badaniach naukowych, a nie w rutynowych badaniach klinicznych.

Ryzyko medyczne związane z otyłością u psów

Zdiagnozowanie u psa nadwagi lub otyłości podczas rutynowych badań weterynaryjnych ma ogromne znaczenie, ponieważ istnieją dowody na to, że psy z nadwagą żyją krócej. W przypadku powszechnie występujących ras, takich jak golden retriever, beagle, Chihuahua i Yorkshire terrier, stwierdzono, że średnie skrócenie długości życia wynosi odpowiednio -0,8, -2,0, -2,1 i -2,3 roku.

Thengchaisri i wsp., badali związek między tłuszczem wewnątrzbrzusznym (IAF) a chorobami serca u psów. IAF był istotnie wyższy u psów z chorobami serca (23,5 + 1,5%) w porównaniu z psami zdrowymi (19,4 + 1,2%).

Otyłość jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 u psów. W badaniu klinicznym z udziałem 26 psów z nadwagą, German i wsp., stwierdzili, że utrata masy ciała powodowała statystycznie istotne obniżenie stężenia insuliny (P=0,0037) i glukozy (P=0,0063).

Utrata masy ciała u psów prowadziła również do statystycznie istotnego zmniejszenia stężenia markerów stanu zapalnego, takich jak czynnik martwicy nowotworów-α, haptoglobina i białko C-reaktywne w osoczu (P<0,05 dla wszystkich). Według Marshalla i współpracowników, zapobieganie otyłości u psów prowadzi do zmniejszenia częstości występowania dysplazji stawu biodrowego i choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego oraz innych stawów.

Jednym z wyjaśnień tej obserwacji jest fakt, że nadmierna masa ciała powoduje dodatkowe obciążenie stawów, co prowadzi do uszkodzenia chrząstki stawowej. Co więcej, otyłość wiąże się z podwyższonym stanem zapalnym. Powszechnie uważa się, że mediatory zapalne przyczyniają się do powstawania bólu związanego z chorobą zwyrodnieniową stawów i degradacji chrząstki stawowej.

Przyczyny otyłości u psów

Naukowcy z Uniwersytetu w Melbourne przeprowadzili badanie, którego celem było poznanie opinii lekarzy weterynarii na temat głównych przyczyn otyłości u psów. Kwestionariusze zostały rozesłane do 153 gabinetów weterynaryjnych w stanie Wiktoria w Australii i wypełnione przez 419 lekarzy weterynarii.

Podane przyczyny otyłości psów związane z ich opiekunami obejmowały takie kategorie jak: otyłość człowieka, relacje człowiek-pies, siedzący tryb życia właściciela, ruchliwy tryb życia właściciela, postrzeganie idealnej wagi przez właściciela, brak edukacji opiekuna na temat psa, nadmierne rozpieszczanie, dostatek i niewiedza właściciela. Zazwyczaj lekarze weterynarii doradzają właścicielom psów, aby zmniejszyli ilość podawanej karmy, ograniczyli ilość przysmaków i rozważyli zmianę diety.

Strategie żywieniowe wspomagające utratę masy ciała u psów

Murphy i wsp., badali synergistyczny wpływ leucyny i pirydoksyny w celu wspomagania utraty masy ciała i utrzymania masy mięśniowej w 29-tygodniowym badaniu z udziałem beagle’ów, które było losowo kontrolowane pod względem pozytywnym i negatywnym.

Osiemnaście beagle’ów zostało wybranych, aby poddać się otyłości, podczas gdy sześć psów miało utrzymać swoją idealną wagę. Po tym jak 18 beagle’ów zostało otyłe, sześć otrzymywało suplementację leucyną i pirydoksyną wraz z dietą dla dorosłych (CAD) w puszce, sześć psów otrzymywało suplementację placebo wraz z CAD, a sześć psów otrzymywało terapeutyczną dietę odchudzającą (WLD) w puszce.

Beagle otrzymujące suplementację leucyną i pirydoksyną doświadczyły spadku masy ciała (3,6 ± 0,9 kg) i utraty tłuszczu (3,1 ± 0,6 kg), który był nieco niższy niż masa ciała (4,4 ± 1,1 kg) i utrata tłuszczu (3,9 ± 0,8 kg) zaobserwowane u psów otrzymujących dietę odchudzającą. Jednak masa ciała (1,1 ± 1,2 kg masy ciała) i utrata tłuszczu (0,9 ± 1,0 kg) obserwowane w grupie placebo były znacznie niższe w porównaniu z beagle’ami, które otrzymywały RWD i beagle’ami, które były suplementowane leucyną i pirydoksyną (p < 0,0001).

Weber i współpracownicy oceniali rolę błonnika pokarmowego u psów odchudzających się. Oceniali oni trzy diety opisane poniżej:

1) wysokobiałkowa [103 g/1 000 kcal], wysokowłóknista [60 g/1 000 kcal] [HPHF]
2) Wysokobiałkowa [104 g/1,000 kcal], umiarkowana ilość włókna [35 g/1,000 kcal] [HP]
3) Umiarkowana ilość białka [86 g/1,000 kcal], duża ilość błonnika [87 g/1,000 kcal] [HF].

W jednym z badań, w którym oceniano spontaniczne spożycie pokarmu podczas pierwszego posiłku w ciągu dnia, psy otrzymujące dietę HPHF spożywały najmniej kalorii (44 kCal/kg BW) w porównaniu z HF (49 kCal/kg BW) i HP (69 kCal/kg BW). Trzy godziny po karmieniu psy, które otrzymały dietę HPHF, spożywały mniej kalorii (27 kCal/kg BW) niż psy, które otrzymały diety HP (57 kCal/kg BW) i HF (41 kCal/kg BW).

Po pomyślnym zakończeniu programu odchudzania u psów istnieje znaczne ryzyko ponownego przybrania na wadze. German i wsp. badali rolę diety w zapobieganiu ponownemu przybieraniu na wadze u 33 psów po pomyślnym zakończeniu programu odchudzania. Wyniki wykazały, że 17 z 33 psów kontynuowało spożywanie WLD w celu utrzymania masy ciała po utracie wagi, podczas gdy 16 z 33 psów zostało przestawionych na komercyjną dietę podtrzymującą (CMD) po zakończeniu programu utraty wagi.

W grupie WLD tylko trzy psy (18%) przybrały na wadze w momencie zgłoszenia się na kontrolne badanie weterynaryjne, podczas gdy u 13 (81%) psów z grupy CMD stwierdzono przyrost masy ciała w momencie badania kontrolnego. Badanie to podkreśla znaczenie diety w długoterminowym leczeniu otyłości u psów.

Źródło: Why going beyond Body Condition Scoring can help overweight canines

Czytaj także: AAHA opublikowało nowe wytyczne dotyczące żywienia i kontroli wagi

bcs