Suka ciężarna – wymagający pacjent

Fizjologia rozrodu psów – od zapłodnienia do porodu

Przebieg cyklu płciowego suki różni się w porównaniu do cykli innych gatunków zwierząt domowych. Interesujące jest, że u tego gatunku wiek ciąży określa się nie na podstawie czasu od zapłodnienia, gdyż proces zapłodnienia jest rozciągnięty w czasie (trwa nawet do 3-4 dni), lecz od uwolnienia z przysadki mózgowej hormonu luteotropowego (LH). Podniesienie się stężenia LH we krwi krążącej decyduje o rozpoczęciu się cieczki właściwej – estrus. Trwa od kilku do kilkunastu godzin, zatem mieści się w obrębie jednej doby, którą nazywamy dniem „0.” cyklu płciowego.

Wyrzut przysadkowego hormonu wywołuje kaskadę procesów, które następują po sobie w określonych odstępach czasu, aż do momentu, gdy w jajowodach znajdują się dojrzałe, gotowe do zapłodnienia oocyty, co przypada na 4.-7. dzień cyklu. Jeśli zapłodnienie przebiegło prawidłowo, przez kolejne dni rozwijają się zarodki. Początkowo przesuwane są przez rzęski jajowodu, skąd trafiają do macicy.

Kilka dni dryfują w jej świetle. Około 17.-18. dnia, gdy śluzówka macicy jest już odpowiednio przygotowana, a zarodki rozmieściły się równomiernie w rogach macicy – dochodzi do implantacji. Rozpoczyna się wówczas rozwój łożyska i błon płodowych: owodni otaczającej zarodek, kosmówki oraz omoczni. Łożysko, w formie popręgu okalającego pęcherz płodowy, ma bezpośredni kontakt ze śródbłonkiem naczyń ściany macicy, utrzymując cały pęcherz w ustalonym miejscu (ryc. 1).

Już po niecałym tygodniu od implantacji, około 24. dnia ciąży, wykształca się zawiązek serca, następnie rozwijają się kolejne narządy wewnętrzne. Około 30.-35. dnia ma miejsce zakończenie procesu organogenezy, natomiast pełna mineralizacja szkieletu następuje między 40. a 45. dniem ciąży.

W ostatnim trymestrze dochodzi jedynie do intensywnego wzrostu płodów. W tym czasie gruczoł mlekowy suki poprzez rozbudowę przygotowuje się do rozpoczęcia produkcji mleka. Mimo że łożysko u psów jest typu śródbłonkowo-kosmówkowego, co umożliwia transfer przeciwciał matczynych już w trakcie rozwoju prenatalnego, uznaje się, że głównym źródłem odporności biernej nowo narodzonych szczeniąt jest siara.