Socjalizacja szczeniąt i skutki zaniedbań socjalizacyjnych

W wieku od 7. do 12. tygodnia u szczeniąt zaczyna narastać lęk przed nieznanym, co powoduje większą rezerwę do przedstawicieli innych gatunków. Nieprzyjemne przeżycia w tym wieku mogą pozostawić trwały ślad w psychice psa. Dlatego bardzo istotne jest, aby nie narażać szczeniąt w tym okresie na kontakt z niezrównoważonymi ludźmi czy psami lub nie wprowadzać ich do środowiska, nad którym nie ma kontroli.

Drugim bardzo ważnym procesem w rozwoju szczeniąt, poza socjalizacją, jest wzbogacanie doświadczeń i przyzwyczajanie (habituacja) do różnorodnych bodźców zewnętrznych. W tym procesie psy powinny doświadczyć i nauczyć się możliwie wielu nowych sytuacji, takich jak np.: jazda samochodem, autobusem, pociągiem, wizyty w różnych miejscach, chodzenie po schodach, jazda windą, spacery w mieście i poza miastem, wizyta w lecznicy weterynaryjnej czy u psiego fryzjera.

Akceptowanie dotyku różnych części ciała czy zabiegów pielęgnacyjnych nie jest umiejętnością wrodzoną psów, dlatego powinno się je nauczyć spokojnego zachowania przy obcinaniu pazurów, czyszczeniu łap i uszu. Nigdy nie należy używać przy tym siły, bo to zawsze powoduje reakcję obronną i niechęć zwierzęcia do danej czynności. Powinno się stosować metodę małych kroczków, zawsze nagradzać pożądane zachowania, a także zwracać uwagę na samopoczucie psa i respektować jego indywidualną wrażliwość.

Bardzo istotną kwestią jest umożliwienie szczeniętom ciągłej socjalizacji z własnym gatunkiem poprzez częste kontakty z innymi psami. Zabawy i walki zabawowe z rówieśnikami i zrównoważonymi psami dorosłymi są bardzo istotne w procesie nauki kompetencji społecznych i kontroli własnych zachowań. Są absolutnie niezbędne do wytworzenia świadomości gatunkowej i prawidłowego rozwoju psychicznego. Bardzo dobrym sposobem realizacji takich kontaktów jest udział w psim przedszkolu. Prawidłowo prowadzone zajęcia w psim przedszkolu powinny koncentrować się właśnie na socjalizacji szczeniąt, a nie na nauce komend.

Wzbogacanie doświadczeń wraz z prawidłowo przeprowadzoną socjalizacją dają skumulowany efekt w postaci dużych kompetencji społecznych psa i umiejętności prawidłowych interakcji z innymi psami oraz ludźmi, a także zdolności przystosowania się do nowych zdarzeń i sytuacji. W rezultacie taki pies jest pewny siebie, zrównoważony i spokojny, ale także łatwiej się uczy i chętniej podejmuje nowe wyzwania.

lek. wet. Jolanta Łapińska
zoopsycholog, behawiorysta

socjalizacja, socjalizacja, socjalizacja