Przebieg ciąży u małych gryzoni domowych

Jak to jest z tymi rujkami, ciążami i maluchami u poszczególnych gatunków?

Mysz

Cykl płciowy u myszy jest poliestralny (czyli ruje powtarzają się cyklicznie w ciągu roku). Długość cyklu płciowego to 4-5 dni, sama ruja trwa 9-12 godzin, a owulacja jest spontaniczna. Samica myszy może mieć 4-7 miotów w ciągu roku.

Po kryciu w pochwie formuje się śluzowy czop. Można dzięki niemu rozpoznać, że miało ono miejsce. Jest on widoczny nawet 2 dni po odbytym stosunku.

Ciąża u myszy trwa 18-21 dni, średnio 19. Przy pewnej wprawie można ją potwierdzić poprzez delikatne omacywanie brzucha w ostatnim tygodniu jej trwania, nie należy tego jednak wykonywać, nie mając doświadczenia, aby nie wywołać poronienia. Gruczoły mlekowe zaczynają nabrzmiewać w okolicy 15.-16. dnia ciąży. Na kilka dni przed porodem rozpoczyna się również budowa gniazda.

Jeżeli mysz zostanie pokryta podczas laktacji i zajdzie w ciążę, czas trwania ciąży może wydłużyć się o 1-2 tygodnie. Jest to związane z opóźnieniem nidacji zarodka w ścianie macicy.

Poród odbywa się najczęściej w godzinach nocnych. Objawami, które go zapowiadają, są: dobrze widoczny, zaokrąglony kształt brzucha samicy, jej nerwowość, wylizywanie zewnętrznych narządów płciowych, krwisty wypływ z pochwy. Łożysko odchodzi około minuty po urodzeniu każdego płodu. W ciągu 24 godzin po porodzie trwa ruja poporodowa. Jeżeli więc myszy trzymane są w parach, ważne jest, aby rozdzielić parę, zanim maluchy się urodzą. W przeciwnym wypadku może dojść do krycia 12 godzin po porodzie (w trakcie poporodowej rui) i zajścia samicy w kolejną ciążę.

Po nieudanej kopulacji może rozwinąć się ciąża rzekoma, która trwa około 11 dni i towarzyszy jej powiększenie gruczołu mlekowego.

Młodych rodzi się kilka (nawet do 15). Rodzą się nagie, głuche i ślepe. Zaczynają porastać sierścią, począwszy od 2.-3. dnia życia. W 3. dobie otwierają się przewody słuchowe i młode zaczynają słyszeć. Oczy otwierają się 10-13 dni po urodzeniu. Wtedy też małe myszy zaczynają próbować pokarmów innych niż mleko mamy.

Laktacja trwa u myszy 3-4 tygodnie. Młode mogą pozostawać z matką przez 28 dni. Po tym okresie należy je rozdzielić, ponieważ w wieku 28-42 dni osiągają już dojrzałość płciową.

Większość samic staje się niepłodna w wieku 15-18 miesięcy, u samców płodność może utrzymywać się dłużej.

Szczur

Dojrzałość płciową osiągają między 5.-8. tygodniem życia. Cykl płciowy, tak samo jak u myszy trzymanych w domach, jest poliestralny, całoroczny. Długość cyklu wynosi 4-5 dni, ruja trwa 7-20 godzin. Owulacja jest spontaniczna. Samica w ciągu roku może mieć 7-9 miotów.

Po kryciu, tak samo jak u myszy, w pochwie formuje się czop. U szczura szybciej jednak wysycha i kurczy się, wypadając z pochwy po około 12-24 godzinach. Trudniej więc na jego podstawie określić, czy kopulacja miała miejsce.

Ciąża u szczura trwa 21-23 dni, średnio 22 dni. Poród odbywa się najczęściej nocą. Po nim przez 24 godziny trwa ruja poporodowa. Jeżeli szczury trzymane są w parach, ważne jest, aby rozdzielić parę, zanim maluchy się urodzą, aby samica nie zaszła zaraz ponownie w ciążę.

Samice rodzą 1-12 młodych. Podobnie jak u myszy, maluchy w wieku 3 dni zaczynają słyszeć i porastać sierścią. Między 13.-16. dniem życia otwierają oczy. Laktacja u samicy trwa 3-4 tygodnie. Młode odsadzane są w wieku 4 tygodni.