Nadczynność kory nadnerczy u psów – to nie tylko problem dermatologiczny!

Nadczynność kory nadnerczy (ang. hyperadrenocorticism – HAC) jest jedną z najczęściej, po niedoczynności tarczycy, rozpoznawanych endokrynopatii u psów. Choroba może być pochodzenia naturalnego (spontaniczna nadczynność kory nadnerczy) lub jatrogennego. Przypadki jatrogenne są wynikiem przewlekłego podawania glikokortykoidów w leczeniu innych chorób, natomiast w przypadkach spontanicznych dochodzi do nadmiernej produkcji glikokortykosteroidów przez nadnercza (8). Przyczyną ponad 80% przypadków spontanicznego HAC jest nadmierne wydzielanie ACTH przez zmienioną przysadkę mózgową, co prowadzi do przerostu obu nadnerczy i zwiększonego wydzielania glikokortykosteroidów (4).

Druga grupa naturalnie występujących przypadków HAC, stanowiąca od 15 do 20%, jest wywoływana przez guzy nadnerczy niezależnie wydzielające glikokortykoidy (gruczolaki lub raki). Nadmierne wydzielanie kortyzolu przez guza prowadzi do tłumienia wydzielania ACTH przez przysadkę, czego wynikiem jest zanik drugiego nadnercza (które nie uległo nowotworzeniu) (4). Istnieje również kilka doniesień o pacjentach, u których zaobserwowano równocześnie przysadkową nadczynność kory nadnerczy oraz guzy nadnerczy (11).

Objawy kliniczne

Przysadkowa nadczynność kory nadnerczy najczęściej dotyczy psów w średnim wieku i starszych (średnia od 7-9 lat), natomiast nadnerczowa – u psów nieco starszych (średnia: 6-16 lat). Na chorobę mogą oczywiście cierpieć psy wszystkich ras oraz mieszańce, jednak do ras predysponowanych należą: jamniki, pudle i małe teriery – i u nich częściej obserwuje się formę nadnerczową. Guzy nadnerczy częściej diagnozuje się u ras większych, ponad 50% tych pacjentów waży powyżej 20 kg. Brak jest predyspozycji płciowych, jednak w jednym z badań stwierdzono, że funkcjonalne guzy nadnerczy występowały częściej u samic (8).

Objawy kliniczne nadczynności kory nadnerczy są dosyć niespecyficzne. Trudno jest jednoznacznie rozpoznać HAC tylko na podstawie objawów klinicznych. Kortyzol ma o ...