Kontrastowe badanie radiograficzne przewodu pokarmowego ptaków

Anatomia ptaków wybitnie utrudnia ocenę narządów wewnętrznych podczas badania fizykalnego. Reguła ta dotyczy także przewodu pokarmowego, którego patologie stanowią jedną z częstszych przyczyn konsultacji lekarsko-weterynaryjnych.

Nieodzownym elementem oceny przewodu pokarmowego ptaków, obok testów laboratoryjnych, takich jak cytologiczne bądź bakteriologiczne badanie kału oraz wymazów z wola lub kloaki, jest badanie radiograficzne. Z racji na względnie niską cenę badania oraz dostępność aparatów RTG w tym celu najczęściej korzysta się z konwencjonalnej, dwuwymiarowej radiografii. W związku ze zjawiskiem sumowania się cieni narządów jamy ciała, natywne badanie przewodu pokarmowego ptaków ma ograniczoną przydatność, a dokładna jego ocena wymaga uzupełnienia w postaci badania z użyciem kontrastu (1-4).

W badaniu natywnym nakładanie się cieni często uniemożliwia rozróżnienie lewego płata wątroby od przedżołądka w projekcji brzuszno-grzbietowej. Utrudnione jest również zróżnicowanie struktur przewodu pokarmowego od gonad lub zmian rozrostowych, usytuowanych zwłaszcza w tylnej części jamy ciała.

Z racji na zbliżoną gęstość tkanek oraz znaczne upakowanie narządów, badanie kontrastowe jest niemal jedyną metodą pozwalającą na ocenę jelit. Istotną zaletą tej metody jest możliwość oceny drożności przewodu pokarmowego oraz szybkości pasażu treści pokarmowej. Podanie środka cieniującego jest także przydatne przy ocenie zawartości przepuklin, przy podejrzeniu ciała obcego, wgłobienia, owrzodzeń oraz wszelkich odchyleń w rozmiarze lub kształcie narządów jamy ciała (1-4).