Kastracja a zachorowalność na nowotwory układu rozrodczego psów

Kastracja a nowotwory układu rozrodczego samic

Jednym z najczęściej spotykanych w rutynowej praktyce nowotworów są zmiany zlokalizowane w obrębie gruczołu mlekowego i stanowią około 42% wszystkich zmian neoplastycznych występujących u suk i 82% rozrostów lokalizujących się w narządach układu rozrodczego (17). Dlatego też spośród wielu argumentów przemawiających za wykonaniem zabiegu wczesnej owariohisterektomii u samic nieprzeznaczonych do rozrodu znaczące jest zmniejszenie ryzyka wystąpienia zmian rozrostowych listwy mlecznej. Guzy gruczołu mlekowego to drugie co do częstości występowania nowotwory u psów. W przeciwieństwie do kotów, u których przeważająca część przypadków ma charakter złośliwy, u suk takie zmiany stanowią około połowę zachorowań (18). Zmiany nowotworowe w obrębie listwy mlecznej występują zazwyczaj u samic niewykastrowanych lub poddanych zabiegowi owariohisterektomii po wielokrotnych rujach (9). Guzy gruczołu mlekowego częściej występują u suk starszych (10-11 lat), ale okazjonalnie opisuje się zmiany włókniakogruczolakowate u samic poniżej pierwszego roku życia (19).

Udowodniono obecność receptorów estrogenowych i/lub progesteronowych w 70% guzów sutka u psów, co wskazuje na ścisły związek ich występowania z produkcją estrogenów i progesteronu oraz czasem ekspozycji na ich działanie (20). Wykazano, że poddanie suki kastracji przed pierwszą rują zmniejsza ryzyko wystąpienia zmian neoplastycznych w obrębie gruczołu do 0,05%, po pierwszej rui – do 8%, a po drugiej – do 26%. Późniejsze przeprowadzenie zabiegu nie wpływa już znacząco na zmniejszenie ryzyka (21). Statystyki pokazują, że u około 20% samic wystąpi nowotwór listwy mlecznej (21), a analogi progesteronu podawane, by zapobiegać występowaniu rui, dodatkowo zwiększają to prawdopodobieństwo. Spośród złośliwych nowotworów występujących u psów najczęściej stwierdza się raki (30). Obserwuje się również występowanie mięsaków, kostaniakomięsaków czy mięsakoraków.

Wśród rozrostów łago...