Jak rozróżnić obrzęk płuc kardiogenny od niekardiogennego?

W płucach, tak jak w pozostałych narządach, nieustannie odbywa się krążenie płynów. Płyny z naczyń krwionośnych i limfatycznych mogą się jednak przedostawać do otaczających tkanek w nadmiarze i wtedy mamy do czynienia z chorobą. W przypadku płuc dochodzi do powstania ich obrzęku. Ruch płynu przez ścianę naczyń jest zależny od kilku czynników: przepuszczalności ściany, ciśnienia onkotycznego, ciśnienia hydrostatycznego oraz, w przypadku płuc, od jakości drenażu limfatycznego (3). Jeżeli choć jeden z tych czynników zostaje zaburzony, dochodzi do powstania obrzęku płuc.

W przypadku obrzęku płuc spowodowanego chorobami serca dochodzi do zaburzenia w ciśnieniu hydrostatycznym. W tym przypadku ciśnienie w naczyniach włośniczkowych płuc rośnie do wartości powyżej 20 mmHg (norma do 12 mmHg). Za wzrost tego ciśnienia odpowiedzialna jest choroba lewej strony serca, czyli zastoinowa niewydolność serca. A więc, ujmując prościej, krew z płuc nie przepływa sprawnie do lewego przedsionka z powodu dysfunkcji pracy lewego serca. Najczęstsze choroby, które wywołują zastoinową niewydolność lewego serca (dysfunkcję), to choroba zastawki dwudzielnej, kardiomiopatia rozstrzeniowa oraz przetrwały przewód tętniczy (PDA) (8).

Ta wiedza ma ogromne znaczenie w różnicowaniu, czy to jest obrzęk, którego przyczyną jest choroba serca, czy też wywołują go inne choroby − np. zapalenie płuc, nowotwory płuc czy uszkodzenia mechaniczne płuc.

Zanim jednak przejdzie się do różnicowania obrzęku kardiogennego od niekardiogennego, należy umieć rozpoznać, czy to na pewno jest obrzęk.

Wywiad

Najczęściej właściciele zwierząt informują lekarza, że zwierzę inaczej się zachowuje, przybiera postawę stojącą, nie chce się kłaść na boku. Poza tym z reguły następuje nagłe pogorszenie stanu zdrowia, zauważalny jest przyspieszony oddech, a także może występować kaszel i inne objawy duszności. Trzeba zwrócić uwagę, czy przed nagłym pogorszeniem stanu zdrowia pacjenta nie był on narażony na jakieś sytu...