Jak leczę…złamania wewnątrzstawowe. Cz. I

Złamania wewnątrzstawowe (intra-articular fractures, IF) to takie, w których uraz obejmuje powierzchnie stawowe. Czasem termin ten rozszerza się na złamania dotyczące dowolnego miejsca stawu w granicach błony maziowej. Specyfika złamań wewnątrzstawowych powoduje, że mogą stanowić one problem dla chirurga ortopedy. Aby zminimalizować możliwość niepowodzenia leczenia chirurgicznego tego typu urazów, konieczna jest dokładna znajomość ich szczególnych aspektów. Należą do nich opisane poniżej czynniki.

Lokalizacja i dostęp

Dostęp do większości złamań wewnątrzstawowych jest trudny ze względu na to, że odłamane fragmenty zazwyczaj znajdują się w miejscach słabo widocznych. W wielu tego typu urazach wykorzystuje się szereg dostępów poprzez osteotomię, aby poszerzyć pole zabiegowe. Tak dzieje się w przypadku złamań kłykcia kości ramiennej typu „Y” lub „T” (dostęp przez osteotomię wyrostka łokciowego) czy w złamaniu panewki miednicy (osteotomia krętarza) (ryc. 1, s. 90).

Rozmiar odłamów

Rozmiary odłamów w wielu złamaniach wewnątrzstawowych są niewielkie, co komplikuje proces naprawy złamania. Szczególne znaczenie ma to w przypadkach złamań na skutek oderwania (awulsyjnych) oraz złamań wieloodłamowych.

Do złamań awulsyjnych dochodzi, gdy odłamek kości odrywa się na skutek działania sił wywieranych przez ścięgna i więzadła. Szczególnie niebezpieczne, ze względu na przyczynianie się do złamań wewnątrzstawowych, jest oddziaływanie odrywające więzadeł, np. tych związanych z wyrostkami rylcowatymi kości łokciowej i promieniowej, kostkami przyśrodkową i boczną kości strzałkowej i piszczelowej czy kością dodatkową nadgarstka. We wszystkich tych złamaniach oderwany zostaje fragment chrzęstno-kostny (kość i chrząstka stawowa niewielkich rozmiarów, bardzo trudna do ustabilizowania). Złamania wieloodłamowe i wielofragmentowe wewnątrzstawowe są szczególnie szkodliwe ze względu na konieczność perfekcyjnego odtworzenia wszystkich fragmentów (ryc. 2, ryc. 3, s. 90). Charak...