Dlaczego koty chorują na przewlekłą chorobę nerek?

Woda

Współcześnie koty żyjące wśród ludzi i karmione przez nich najczęściej spożywają karmy gotowe. Ze względu na wilgotność możemy podzielić je na 3 rodzaje:

• suche, zawierające przeciętnie do 10-11% wody, zwykle jednak nie mniej niż 3-6%;
• półwilgotne o zawartości wody ok. 20-35%;
• wilgotne o wysokiej zawartości wody wynoszącej od 70 do 83%.

Utrata wody odbywa się przede wszystkim podczas oddychania, jest także wydalana z moczem i kałem. Stałe ubywanie oraz okresowe jej pobieranie wiąże się z występowaniem odczucia pragnienia. Uczucie to, zwłaszcza u zwierząt starszych, może nie być pobudzane do momentu rozwinięcia się w organizmie pewnego stopnia odwodnienia. Obserwuje się wyraźne różnice w ilości spożywanej wody przez koty w różnym wieku – koty młode mogą wypijać 40-50 ml wody/kg m.c./dzień, dorosłe – 30 ml, a koty starsze jeszcze mniej.

Powodem występowania tego zjawiska może być mniejsza wrażliwość na sygnały stymulujące pobieranie wody. Woda w organizmie zwierząt pochodzi z trzech źródeł: z wypijanych płynów, ze zjadanego pokarmu oraz jako produkt powstający w czasie przemian metabolicznych składników pokarmowych (woda metaboliczna). Ta ostatnia u większości zwierząt pokrywa ok. 5-10% dziennego zapotrzebowania na ten związek. Co ważne, koty znacznie lepiej tolerują niższą podaż wody w przeciwieństwie do innych gatunków zwierząt, i tak naprawdę nie wiadomo, ile co najmniej powinny jej spożywać.

Czynnikami zwiększającymi pobieranie wody przez zwierzęta są m.in. przyjmowanie zwiększonej ilości pokarmu białkowego i węglowodanowego oraz obecność chlorku sodu w pokarmie. U kotów dodatkowo bardzo ważnym czynnikiem jest forma, w jakiej woda jest zwierzęciu oferowana. Przy zastosowaniu takich urządzeń, jak minifontanny czy wodotryski, obserwuje się znaczący wzrost zainteresowania kota pobieraniem wody, co w ostateczności prowadzi do tego, że zwierzę przyjmuje nawet o 50% więcej wody. Warto pamiętać, że koty jedzące mokrą karmę mogą sprawiać wrażenie, że w ogóle nie piją. Generalnymi następstwami odwodnienia dotykającymi w sposób bezpośredni i pośredni układ moczowy są m.in. zagęszczenie moczu, wzrost uwalniania przez tylny płat przysadki wazopresyny i niedokrwienie nerek skutkujące ich ostrym uszkodzeniem.

Białko

Minimalne zapotrzebowanie na białko u kotów dorosłych wynosi 16% suchej masy pożywienia. Zalecane minimum, które powinno znaleźć się w diecie kota karmionego karmami komercyjnymi, to 26% białka w suchej masie. Różnica ta jest spowodowana występowaniem niedoborów w następstwie utraty i niedostatecznej strawności tej grupy związków organicznych zawartej w gotowych karmach. Nie ustalono, jaką maksymalną zawartość procentową w suchej masie takiej karmy ma stanowić białko. Zazwyczaj w suchej masie karm gotowych jest go 30-45%. Dla porównania w pokarmie dla dorosłych psów w suchej masie musi znajdować się co najmniej 18% białka, z czego jedną trzecią powinno stanowić białko pochodzenia zwierzęcego.

Koty starsze (7-8 lat) są mniej aktywne niż zwierzęta młodsze oraz wykazują większą wrażliwość na działanie niekorzystnych czynników środowiskowych. Wraz z wiekiem następuje obniżanie się wydolności nerek, w związku z czym u kotów starszych nie powinno się zwiększać podaży białka w diecie powyżej zalecanych stężeń. Natomiast u kotów geriatrycznych, czyli mających co najmniej 10-12 lat, następuje stopniowe obniżanie masy mięśniowej. Wskazuje to na konieczność zwiększenia ilości białka dostarczanego zwierzęciu z pokarmem. Nie ma jednoznacznych dowodów na zależność między zwiększoną podażą białka w diecie a zapoczątkowaniem choroby nerek u zdrowych osobników – w tym celu potrzebne jest przeprowadzenie dodatkowych badań (1, 2).