Diagnostyka i leczenie raka płaskonabłonkowego u psów
Rak płaskonabłonkowy u ludzi stanowi najczęściej spotykany nowotwór złośliwy głowy i szyi, jednocześnie będąc jedną z bardziej wyniszczających form raka (8, 10). Podobnie kształtuje się sytuacja w przypadku częstości spotykania tego nowotworu u psów i kotów. Wśród psów jest drugim co do częstotliwości występowania nowotworem skóry oraz drugim pod względem złośliwości rak jamy ustnej (7, 20, 22), natomiast u kotów odpowiada za 15% nowotworów skóry, z czego jest najpowszechniejszym nowotworem jamy ustnej (18). Wywodzi się z kilku linii komórek nabłonkowych, co pozwala na jego formowanie zarówno z naskórka, jak i błon śluzowych (głównie jamy ustnej).
Nie wykazuje on predylekcji rasowej ani dziedzicznej (3, 22, 23). Kraegel i Madewell (2000) jako miejsce jego najczęstszego występowania wskazują kończyny, pysk oraz brzuch, jako nowotworu miejscowo naciekającego u psów (16), inni autorzy z kolei podają, że rak ten może wystąpić na dowolnym miejscu na skórze, najczęściej lokalizując się na korpusie, kończynach, wargach, pazurach i mosznie u psów, znacznie częściej za to obejmując obszar głowy u kotów (szczególnie płytki nosowej, małżowiny uszne, powieki i wargi) (19).
Jako jedną z przyczyn powstawania podaje się zwiększoną ekspozycję na światło słoneczne skóry niepigmentowanej i pigmentowanej w niewielkim stopniu okolicy pach, pachwin i brzucha (16, 27). Dane literaturowe sugerują, że prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu wzrasta wraz z wiekiem, ze średnią postawienia diagnozy wynoszącą około 8 lat (22). Niektóre źródła sugerują większą częstotliwość zachorowań na terenach zurbanizowanych, charakteryzujących się zwiększonym zanieczyszczeniem środowiska i narażeniem na czynniki karcynogenne (28).
Najczęściej rak płaskonabłonkowy jamy ustnej dzieli się na dwie kategorie: pochodzenia migdałkowego i niemigdałkowego, różniące się rokowaniem ze względu na częstotliwość występowania przerzutów (29). Zmiany pochodzenia niemigdałkowego są zazwyczaj pojedyncze i dobrze rokujące, powolnie rosnące, najczęściej możliwe do usunięcia chirurgicznego z marginesem (13). W przypadku [...]
którzy są subskrybentami naszego portalu.
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!
Zapisz się do bezpłatnego newslettera!
Bądź na bieżąco z nowościami z branży weterynaryjnej.
