Choroby pochwy u suk i kotek – nowotwory

W jednym z poprzednich artykułów („Weterynaria w Praktyce”, 1-2/2017) omówiono zapalenie pochwy i zewnętrznych narządów płciowych. Jako jeden z ich głównych objawów klinicznych obserwowany jest wyciek z dróg rodnych. Zapalenie może mieć charakter wtórny, mianowicie przy występowaniu innej pierwotnej przyczyny, jaką między innymi stanowią nowotwory. Celem tego artykułu jest scharakteryzowanie nowotworów pochwy, przedsionka pochwy i sromu u suk i kotek. Mogą one wzrastać bezobjawowo, powodować objawy podobne do zapalenia, ale także stanowić przeszkodę w kryciu, wydalaniu i porodzie. Z opisu wyłączono guz weneryczny Stickera jako szczególny rodzaj nowotworu psowatych, o odrębnej etiologii i patogenezie.

Występowanie

O ile najczęściej występującymi nowotworami układu rozrodczego są guzy sutka, to guzy pochwy i sromu zajmują drugie miejsce, stanowiąc zarazem 2,4-3% wszystkich psich nowotworów (27). Najczęściej występujące nowotwory należą do łagodnych guzów mezenchymalnych wywodzących się przede wszystkim z tkanki mięśniowej gładkiej i tkanki łącznej włóknistej. Są to głównie (w ponad 80%): mięśniak gładkokomórkowy (leiomyoma), włókniakomięśniak (fibroleiomyoma) i włókniak (fibroma). Są one często uszypułowane na wąskiej podstawie. Niektóre polipy włóknisto-nabłonkowe w świetle przeprowadzonych badań histologicznych i immunohistochemicznych wykazują cechy wskazujące na zakażenie papillomawirusem i przypominają guz liściasty (tumor phylloides) u kobiet (3). W badaniach retrospektywnych obejmujących 99 psów z guzami pochwy i sromu wykazano, że najczęstszym objawem był wyciek z pochwy lub nagłe pojawienie się masy guza poza szparą sromową. Spośród nich 72 były łagodne, 17 złośliwych oraz 10 guzów Stickera (24).

Guzy, jak np. mięśniaki, mogą być zlokalizowane wewnątrz kanału rodnego i przylegać do ściany pochwy lub jej przedsionka, bądź rozwijać się na zewnątrz pochwy, powodując deformacje okolicy krocza. Podobnie mogą być umiejscowione tłuszczaki (lipoma),...