Choroby dermatologiczne psów i kotów – okiem specjalisty

W postępowaniu diagnostycznym ważne jest wykonacie badań tj.: zeskrobina, cytologia, trichogram czy posiew, zarówno w kierunku grzybiczym, jak i bakteriologicznym. Dlaczego w chorobach dermatologicznych tak ważna jest kompleksowa diagnostyka?

Wykonanie badań dodatkowych w dermatologii jest sprawą kluczową. Obraz kliniczny wielu chorób jest do siebie podobny i bardzo często niemożliwe jest postawienie rozpoznania tylko na postawie badania klinicznego pacjenta. Wiele chorób jest też rozpoznawanych na postawie wykluczeń innych chorób z rozpoznań różnicowych. Na szczęście w naszym kraju lekarze weterynarii reprezentują bardzo wysoki poziom wiedzy z zakresu dermatologii weterynaryjnej, co bardzo nas cieszy i napawa dumą. Wielu z lekarzy wykonuje takie badania samodzielnie w lecznicach, pozostała część zleca te badania odpowiednim laboratoriom. Ta diagnostyka jest tak ważna, gdyż większość z chorób skóry to choroby przewlekłe, wymagające leczenia do końca życia zwierzęcia. By prawidłowo postępować, zawsze konieczne jest rozpoznanie powikłań i choroby podstawowej.

Dermatologia weterynaryjna stale się rozwija. Czy od poprzedniego raportu pojawiły się jakieś nowe, znaczące możliwości terapii i leczenia problemów skórnych zwierząt towarzyszących? Jaki wpływ mają one na wyniki obecnego badania?

W ostatnich latach obserwujemy ogromny rozwój naszej dziedziny, co bardzo nas cieszy. Ostatnie 10 lat to rozwój nowych terapii − szczególnie dotyczących leczenia chorób alergicznych i pasożytniczych. Pojawienie się izoksazolin zrewolucjonizowało diagnostykę i leczenie chorób pasożytniczych − a szczególnie nużycy, która wcześniej spędzała sen z powiek wszystkim lekarzom weterynarii. Natomiast stosowanie cyklosporyny, oklacytynibu i lokiwetmabu ograniczyło tak powszechne stosowanie glikorkortykoidów w leczeniu chorób alergicznych, przez co to przewlekłe leczenie stało się skuteczniejsze i przede wszystkim bardziej bezpieczne. Rewolucją jest też pojawienie się diet coraz bardziej hydrolizowanych oraz zawierających bardzo nietypowe źródła białka – owady czy pióra – pozwalają one na pewną diagnostykę alergii pokarmowej w praktyce.

Czy można powiedzieć, że gotowe karmy specjalistyczne stały się nieodzownym elementem współczesnej terapii pacjenta dermatologicznego?

Oczywiście, diety weterynaryjne są takim nieodzownym elementem w dermatologii weterynaryjnej i trudno wyobrazić sobie codzienną praktykę bez takich produktów. Diety eliminacyjne oparte na „nowym źródle białka i węglowodanów” i diety hydrolizowane są tak zwanym złotym standardem w rozpoznawaniu alergii pokarmowej u psów i kotów. Chociaż na rynku dostępnych jest wiele testów laboratoryjnych, serologicznych z krwi, ich czułość i swoistość pozostawiają wiele do życzenia i nie są rekomendowane do diagnostyki tej choroby. Dieta eliminacyjna musi być również przeprowadzona u wszystkich psów z atopowym zapaleniem skóry, gdyż alergia pokarmowa i atopowe zapalenie skóry to bardzo często choroby współistniejące. Międzynarodowy Komitet do Spraw Chorób Alergicznych u Zwierząt (ICADA) uważa, że alergeny pokarmowe mogą zaostrzać przebieg atopowego zapalenia skóry u psów i dlatego u każdego takiego pacjenta należy przeprowadzić dietę eliminacyjną.

Diety hydrolizowane i diety z „nowym źródłem białka” mogą też być wykorzystane jako „codzienna” dieta do końca życia zwierzęcia z alergią. Często właściciele decydują się na taką opcję.

Rozmawiała: Monika Mańka

* Rada Dermatologiczna Royal Canin – rada naukowa utworzona w 2014 roku, zrzeszająca wybitnych specjalistów z dziedziny dermatologii, której przewodniczącą jest dr n. wet. Dorota Pomorska-Handwerker (szczegółowe informacje na str 111). Dzięki pracy rady w 2014 roku powstał pierwszy Raport Dermatologiczny opisujący sytuację epidemiologiczną występowania chorób skóry w Polsce. W latach 2015-2018 prowadzono dalsze badania naukowe pod kątem skuteczności diet z białkiem hydrolizowanym, takich jak Royal Canin Hypoallergenic oraz Anallergenic, co zaowocowało stworzeniem materiałów mających na celu wspieranie codziennej pracy lekarzy dermatologów, takie jak, np.: „ Kalendarz alergika”. W 2019 roku ukazała się najnowsza wersja Raportu Dermatologicznego, na podstawie jego wyników w bieżącym roku odbył się Webinar (dostępny na Platformie Royal Canin Optimus), w którym dr n. wet Dorota Pomorska-Handwerker, prof. dr n. wet. Jarosław Popiel oraz dr n. wet. Joanna Karaś-Tęcza obszernie omówili wyniki raportu.

Dorota Pomorska-Handwerker