Rehabilitacja po operacyjnym leczeniu dysplazji stawu biodrowego metodą resekcji głowy i szyjki kości udowej (FHNO) oraz po potrójnej osteotomii miednicy (TPO)

Laseroterapia

Laseroterapia wykorzystuje promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła widzialnego czerwonego i bliskiej podczerwieni. Laser pochłaniany jest przez chromofory takie jak: mitochondrialny cytochrom C, dzięki czemu synteza ATP zostaje usprawniona; oksyhemoglobina, co powoduje oddzielenie cząstki tlenu i dostarczenie go tkankom docelowym; oraz melanina i woda, co sprzyja rozgrzaniu tkanek (6).

Na poziomie tkankowym obserwuje się szereg korzystnych efektów takich jak:

• przyspieszenie gojenia ran, zarówno powierzchownych, jak i głębszych tkanek za sprawą stymulacji metabolizmu fibroblastów i syntezy kolagenu, angiogenezy, stymulacji syntezy czynnika wzrostu, wazodylatacji i poprawy drenażu tkanek (8),
• działanie przeciwbólowe poprzez hamowanie aktywności nocyceptorów, zwiększenie uwalniania endorfin i enkefalin, stymulację akupunktów i punktów spustowych, spowolnienie prędkości przekaźnictwa nerwowego (8).

Laseroterapia może być stosowana już od pierwszego dnia po zabiegu operacyjnym, przy czym początkowe dwa zabiegi wykonuje się w parametrach biostymulacyjnych, a kolejne w parametrach wysokoenergetycznych. Seria zabiegów obejmuje od ośmiu do dziesięciu zabiegów wykonywanych codziennie lub co drugi, trzeci dzień.

Bieżnia wodna

Treningi na bieżni wodnej są ważnym elementem procesu usprawniania psów po FHNO i mogą być wprowadzone tak szybko, jak zostanie całkowicie wygojona rana pooperacyjna. Praca w wodzie przynosi szereg korzyści u pacjentów po FHNO, takich jak:

• Odciążenie, które jest związane z działaniem siły wyporu pionowo ku górze. Wartość odciążenia jest uzależniona od poziomu zanurzenia psa i przy najczęściej wykorzystywanej głębokości, do poziomu stawu biodrowego, wynosi 62%, a zatem kończyny obciążane są z siłą równą 38% masy ciała psa na lądzie (8). Dzięki temu ruch, który może sprawiać psu dyskomfort na lądzie, w bieżni wodnej jest ułatwiony.
• Zwiększenie oporu. Ćwiczenia w bieżni wodnej zmuszają psa do przeciwstawiania się oporowi wody, który wynika z występujących między cząsteczkami wody sił spójności. Przyciąganie jest 15-krotnie silniejsze niż w powietrzu, a co za tym idzie – trening bardziej angażuje mięśnie do pracy (8).
• Zwiększanie zakresu wyprostu stawu biodrowego za sprawą przesuwu taśmy bieżni do tyłu, który pociąga kończynę do większego zakroku. Pozwala to na przełamanie bariery psychicznej związanej z pamięcią bólową i bardziej efektywną pracę nad AROM.

Treningi na bieżni wodnej początkowo odbywają się ze stałą intensywnością, z czasem, w okolicy trzeciego-piątego zabiegu, jeśli pies dobrze reaguje na hydroterapię, uzasadnione jest wdrożenie treningów interwałowych (z interwałami szybszego stępa/kłusu), aby nasilić pracę siłową i sprzyjać hipertrofii mięśniowej. Stopniowo warto również wdrożyć marsz pod górkę, jeśli konstrukcja bieżni daje takie możliwości.

Tecar

Tecar to akronim pojemnościowego i rezystancyjnego transferu energii (ang. Capacitive and Resistive Energy Transfer). Jest to forma terapeutycznej elektroterapii zbliżona do diatermii, jednak dająca efekty terapeutyczne także w trybie atermicznym. Tecar poprawia naturalną fizjologię przez stymulowanie wewnątrz- i zewnątrzkomórkowej wymiany jonowej, przywracając aktywność elektryczną komórki oraz usprawniając tym samym prawidłowe ich funkcjonowanie (7).

Tecar wywiera działanie powierzchowne i głębokie: prąd dociera do tkanek głęboko położonych, ponieważ zabieg obywa się w obwodzie zamkniętym, w którym ciało pacjenta stanowi przewodnik Tecar działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo, jednak w przypadku pacjentów po FHNO sięga się po niego najczęściej u pacjentów z powikłaniami w postaci ograniczenia elastyczności więzozrostu, tkliwości i przykurczów mięśniowych, ponieważ wyraźnie zwiększa produkcję oraz sprzyja restrukturyzacji kolagenu (7). Podczas terapii tecar w tkankach dochodzi do powstania ciepła endogennego, co pomaga w rozluźnieniu mięśni i tkanek miękkich, a także sprzyja zwiększeniu elastyczności. Dodatkową zaletą tecara jest możliwość jednoczesnego stosowania technik manualnych, ponieważ dzięki specjalnym bransoletkom ręce terapeuty mogą przewodzić prąd i stanowić elektrodę czynną. Tecar wykonywany jest z częstotliwością dwóch, trzech zabiegów w tygodniu, w połączeniu z innymi zabiegami, jak bieżnia wodna i techniki manualne. Należy mieć na uwadze, że terapii tecar nie należy stosować u pacjentów w wieku wzrostowym.