Żywienie krów po porodzie

Wraz ze wzrastającą wydajnością ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych się zwiększa. Nie oznacza to jednak, że należy ograniczać wydajność. Wręcz przeciwnie, należy robić wszystko, aby wydajność była jak najwyższa, a przy tym tak żywić krowy, aby nie musiały produkować mleka głównie kosztem swojego ciała i nie płaciły za to utratą zdrowia. Nie należy wyciągać błędnego wniosku, że w stadach o niskiej wydajności będzie mniej chorób.

Akurat często jest odwrotnie. To właśnie choroby lub niewłaściwe żywienie są przyczyną niskiej wydajności (1).

Tylko zdrowe krowy mogą uzyskać wysoką wydajność

Tylko zdrowa krowa może dać średnio w kilku laktacjach ponad 10 tys. litrów mleka, nie mówiąc już o 100 tys. kg, które może dać w ciągu całego życia. Wymownie o tym świadczą rekordowe wyniki osiągane przez znaną hodowczynię Elżbietę Kandulską. Na początku naszej współpracy, już w 1993 roku po raz pierwszy w Polsce udało się przekroczyć wydajność 10 tys. kg mleka. Dalsze lata wspólnej pracy to kolejne rekordy i absolutna, do dzisiaj nadal najwyższa wydajność − 15,586 kg mleka uzyskana w 2012 roku. Aż 6 krów w ciągu życia osiągnęło u tej hodowczyni wydajność 100 tys. kg mleka.

Te krowy na pewno były zdrowe. Inny, równie znakomity przykład to największa w Polsce pod względem produkcji mleka ferma Sano Agrar Institut w Lubiniu licząca aktualnie ponad 1 500 krów, gdzie w 2016 roku uzyskano najwyższą średnią wydajność 12,927 kg. A na pewno chorób metabolicznych jest tu znacznie mniej niż w innych stadach, mających czasami zaledwie połowę tej wydajności. Wymownym przykładem jest występowanie w Sano Agrar Institut subklinicznej ketozy u krów na początku laktacji na poziomie zaledwie 2% (tab. 1), podczas gdy w Polsce mamy jej średnio ponad 10% przy wydajności 8 tys. kg. 

Tab. 1. Zachorowania krów w Niemczech (Heuwieser, 2012)

Podstawowe zasady żywienia krów

Większości problemów pojawiających się po wycieleniu można uniknąć, przestrzegając trzech podstawowych zas...