Zarządzanie rozrodem w stadach bydła mlecznego

Monitorowanie stanu rozrodu stada

Pierwszym krokiem jest pozyskanie danych niezbędnych do monitorowania rozrodu stada (tab. 2).

Tab. 2. Dane rejestrowane w celu monitorowania rozrodu stada

Zarządzanie danymi może odbywać się na dwa sposoby. Pierwszą opcją jest oprogramowanie na fermie, które może być połączone z halą udojową, aktywometrami itp. lub może być od nich niezależne. Obowiązek zbierania i gromadzenia danych leży po stronie hodowcy. Drugą opcją są programy powiązane z Polską Federacją Hodowców Bydła i Producentów Mleka, która prowadzi ocenę wartości użytkowej bydła mlecznego. Druga metoda umożliwia automatyczne wprowadzanie danych z próbnego udoju, jednak ocena odbywa się raz w miesiącu, a zootechnik oceny uwzględnia tylko niektóre z danych wymienionych w tab. 1.

Ponadto oceną objęte było pod koniec 2016 r. jedynie 36% populacji bydła mlecznego (3). Najlepsze wyniki daje połączenie obydwu opcji, tzn. oparcie się na systemie, który automatycznie przyjmuje dane z oceny, oraz umożliwia wprowadzanie innych danych na bieżąco, np. ruje, dane z badań weterynaryjnych, objawy chorób itp. Należy pamiętać także, że jakość gromadzonych danych wpływa na jakość monitoringu i tym samym skuteczność interwencji. Dla przykładu pomijanie wprowadzania wszystkich zabiegów inseminacji może skutkować zawyżoną oceną skuteczności inseminacji (indeks inseminacyjny).

Zgromadzone dane powinny być analizowane przez lekarza weterynarii co najmniej raz w miesiącu, a w przypadku stad większych niż 200 sztuk – częściej. Wspomniane programy poza podstawową funkcją są także skutecznym narzędziem uświadamiania hodowcy, wskazywania celowości nadzoru nad rozrodem i regularnych wizyt. Niektóre programy do obsługi stad wyposażone są w funkcję graficznej prezentacji danych, która ułatwia właścicielowi dostrzeżenie pola do poprawy (4) (tab. 5).

Tab. 5. Przykładowa graficzna prezentacja danych stanu rozrodu w stadzie w programie komputerowym. Kolumny oznaczają dni od porodu,...