Zagrożenia, które niosą mikotoksyny

Mikotoksyny są produktami metabolizmu grzybów pleśniowych należących do rodzajów: Aspergillus, Penicillium i Fusarium, rozkładających materię organiczną. Zanieczyszczenia mikotoksynami materiałów paszowych, którymi skarmianie są zwierzęta, z roku na rok stają się coraz poważniejszym problemem. Intensywne opady i powiązane z tym podtopienia pól, na przemian z suszą i gorącym powietrzem, przyczyniają się do gwałtownego wzrostu grzybów pleśniowych, a co za tym idzie − rozwoju mikotoksyn, których obecność w paszy jest bardzo szkodliwa dla wszystkich zwierząt monogastrycznych.

Obecnie poznanych jest już około 400 różnych toksyn wytwarzanych przez grzyby strzępkowe, a lista ta wciąż się powiększa wraz z udoskonalaniem techniki ich identyfikacji i oznaczania. Najlepiej poznane i mające największe znaczenie ekonomiczne to: trichoteceny, zearalenon, fumonizyny, ochratoksyny oraz aflatoksyny, co wiąże się głównie z powszechnością ich występowania, ale również z toksycznością (5). Głównym czynnikiem wpływającym na wysokie niebezpieczeństwo skażenia żywności i pasz mikotoksynami jest ich zdolność do gromadzenia się w komórkach zwierzęcych, co w konsekwencji zwiększa możliwość przedostania się tych związków do łańcucha żywności i pasz, stanowiąc tym samym zagrożenie dla ludzi i zwierząt (4). Nieznane są także zależności pomiędzy obecnością niewielkich nawet ilości różnych mikotoksyn w paszach i żywności, gdyż takie synergie nie były dotąd badane. W 2019 roku opady deszczu były stosunkowo ubogie, co spowodowało raczej niskie zbiory zbóż, ale z drugiej strony powinno wpłynąć pozytywnie na ich jakość mikrobiologiczną i mikologiczną.

Źródło grzybów toksynotwórczych mogą stanowić: gleba, atmosfera, magazyny do przechowywania pasz lub środki transportu. Porażona pleśniami roślina jest zasiedlana przez grzybnię, która całą swoją powierzchnią pobiera substancje odżywcze z podłoża. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za rozsiewanie zarodników grzybni jest wiatr. Zarodniki char...