Zaburzenia rozrodu u klaczy dotkniętych problemem otyłości

fot. istockphoto.com

Zespół metaboliczny koni (ang. equine metabolic syndrome, EMS) jest złożonym procesem, którego patofizjologia nie jest w pełni poznana. EMS występuje głównie u koni młodych oraz u zwierząt w średnim wieku (10). Rasami predysponowanymi do wystąpienia EMS są: kuce, konie rasy huculskiej i koniki polskie, niemniej jednak EMS był opisywany również u: koni czystej krwi arabskiej, koni pełnej krwi angielskiej, kłusaków, koni rasy Tennessee wal king, quarter i saddlebreed. Obecnie uważa się, że choroba ta jest spotykana u wszystkich ras koni (10). Statystycznie najczęściej chorują konie ras prymitywnych, o których mówi się często, że są „łatwe w utrzymaniu” (ang. easy keepers), natomiast konie ras szlachetnych są mniej zagrożone EMS.

Niektóre rasy koni, głównie rasy prymitywne, których powstanie w dużej mierze zawdzięczamy naturze, z ograniczonym udziałem selekcji sztucznej, w toku ewolucji przystosowały się do trudnych warunków środowiskowych. Pozwoliło im to na wykorzystywanie słabej jakościowo paszy i radzenie sobie z sezonowymi niedostatkami pokarmu (np. w sezonie zimowym). Z tego względu utrzymywanie koni niektórych ras czy linii na bogatych pastwiskach, karmienie paszami treściwymi i stosowanie dodatków żywieniowych będących dodatkowym źródłem energii jest niekorzystne, a czasami wręcz szkodliwe. Również sezonowe spadki masy ciała są dla koni ras prymitywnych wskazane, co potwierdza stan zdrowia i długowieczność koników utrzymywanych w hodowlach rezerwatowych (ryc. 1).

Konie ras prymitywnych mają tendencję do otłuszczania się, niemniej jednak cecha ta np. u koników jest traktowana jako cecha rasowa. U niektórych koników wykazujących nadmierną masę ciała obserwuje się problemy z zaźrebieniem, jak również inne objawy kliniczne, np. przewlekły ochwat lub zaburzenia budowy kopyt, które mogą wskazywać, że otyłość u koników powinna być traktowana jednak nie jako fizjologia, a patologia (ryc. 2).

Doniesienia naukowe wskazują, że w ost...