Zaburzenia metaboliczne krów a poziom odporności cieląt

Przedruk artykułu z Monografia: Noworodek a środowisko (część 14). Problemy metaboliczne krów wysokocielnych. Pod red. Stefaniak T., Rząsa A., Jawor P., Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2019. DOI: 10.30825/1.9.5.2019

Choroby metaboliczne stanowią istotny problem zdrowotny i ekonomiczny u bydła mlecznego. Szczególnym zagrożeniem jest wyższe zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze do syntezy składników siary i mleka w połączeniu ze zmniejszonym poborem paszy obserwowane w okresie przejściowym, co wymusza przejście krów na ujemny bilans energetyczny (NEB) i niedobory mikroelementów. NEB stymuluje krowy do mobilizacji tkanki tłuszczowej w postaci niezestryfikowanych kwasów tłuszczowych (NEFA), a następnie akumulacji kwasu beta-hydroksymasłowego (BHBA) we krwi. Chociaż zmiany te są normalnym procesem adaptacyjnym u wysoko wydajnych krów, to przy braku przystosowania pojawiają się u zwierząt zaburzenia metaboliczne, które wpływają na wydajność produkcyjną i reprodukcyjną po porodzie (Wankhade i wsp., 2017).

Podwyższone stężenia NEFA i kwasu b-hydroksymasłowego (BHB) we krwi u krów ciężarnych związane są z następującymi niepożądanymi powikłaniami: obniżenie spożycia suchej masy (DMI), immunosupresja, wzrost występowania powikłań okołoporodowych i wynikających z tego problemów z płodnością, obniżona produkcja mleka, zmiany w składzie i jakości siary, zaburzenia rozwoju prenatalnego u cieląt, zaburzenia okresu postnatalnego u cieląt noworodków. Zaburzenia metaboliczne w okresie okołoporodowym u krów mlecznych charakteryzują się nadmierną mobilizacją lipidów, stanem zapalnym i stresem oksydacyjnym połączonymi z obniżeniem odporności.

Stąd stres metaboliczny w okresie około-porodowym jest związany z rozwojem różnych zaburzeń parametrów zdrowotnych w okresie wczesnej laktacji. Stan krowy w końcowym okresie ciąży może mieć również wpływ na szereg parametrów zdrowotnych i produkcyjnych zarówno w okresie prenatalnym cieląt, jak te...