Wskaźniki oraz kryteria oceny czystości zwierząt gospodarskich

Ocena czystości krów  w stadach

W Norwegii ocena czystości została wprowadzona w 2000 r. i obejmuje trzy kategorie: kategoria 0 = czyste, kategoria 1 = umiarkowanie brudne w krytycznych miejscach, w których skażenie może być łatwo przeniesione ze skóry na tuszę (zabrudzenie na 20-40% obszarów na nogach i udach, do 50% w okolicy linii środkowej brzucha i mostka), a kategoria 2 = bardzo zabrudzone (> 50% w okolicy linii środkowej na brzuchu lub > 40% ud i nóg) (10).

Trzypunktową skalę czystości krów stosuje się m.in. w Nowej Zelandii (ang. cow cleanliness – Dairy NZ). Ocenie poddawane są trzy okolice: tył i bok, dolna część kończyn oraz wymię. Krowa jest czysta (wskaźnik punktowy „0”), jeśli brak jest zabrudzeń lub jeśli stanowią one poniżej 10% powierzchni, co oceniane jest na wielkość dłoni (10 x 15 cm). U krowy brudnej (wskaźnik punktowy „1”) zabrudzone jest między 10% a 50% powierzchni. U bardzo brudnych krów (wskaźnik punktowy „3”) przynajmniej 50% ocenianego obszaru jest zabrudzone, a sierść zwierzęcia jest niewidoczna.

Organizacja ta podaje także liczbę krów, które należy ocenić, uwzględniając wielkość stada oraz najlepsze warunki do właściwej oceny czystości. Tak w stadach mniejszych niż 200 osobników ocenianych powinno być 80 krów, w większych, liczących 200-500 krów – 90, natomiast w największych, powyżej 500 krów – 100. Równocześnie zwraca uwagę na okoliczności przeprowadzania oceny. Badanie powinno być przeprowadzane godzinę po podaniu świeżej paszy, zanim krowy zaczną się kłaść, lub podczas doju. Krowy powinny być oceniane losowo. U każdej ocenianej sztuki należy w polu formularza wpisać tylko wartość punktową, opisującą jej najbrudniejszą część, np. krowa, która otrzyma „0” za czystość tylnych kończyn i „0” za czystość wymion, natomiast za czystość boku otrzyma „2”, wówczas jej ogólna punktacja wyniesie „2”.

Niemal identyczną trójpunktową skalę oceny czystości proponuje organizacja AHDB Dairy (Agriculture and Horticulture De...