Wprowadzenie do rozrodu klaczy – cz. III – kierowanie prawidłowym cyklem klaczy

Współczesny rozród klaczy jest silnie związany z kierunkiem użytkowania koni oraz wartością poszczególnych zwierząt. Konie zimnokrwiste, zwłaszcza w małych gospodarstwach, są zazwyczaj kojarzone na podstawie dostępności ogiera i kryte naturalnie przy niewielkiej ingerencji człowieka. Klacze szlachetne kojarzone są indywidualnie, w sposób bardzo przemyślany (wybór najlepszego ogiera/nasienia), często ze znacznym zaangażowaniem pracy i środków. Z kolei sezonowe użytkowanie klaczy sportowych i wyścigowych, nastawione na uzyskanie jak najlepszych wyników, wyklucza jednoczesny rozród tych zwierząt. Dlatego niezwykle cenne jest indywidualne dostosowanie dostępnych narzędzi kierowania rozrodem klaczy do potrzeb zwierzęcia oraz wymagań hodowcy.

Kierowanie prawidłowym cyklem jajnikowym klaczy

Celem postępowania z klaczą przeznaczoną do rozrodu jest uzyskanie jak najlepszego potomstwa w wybranym przez hodowcę czasie. Sezon krycia klaczy rozpoczyna się z końcem stycznia (klacze pełnej krwi), a kończy – w zależności od hodowli – z końcem lata lub jesienią (21, 22). Efektywność skutecznego pokrycia klaczy w planowanym terminie zwiększa się istotnie wraz z wykorzystaniem metod kierowania cyklem jajnikowym ze względu na: krycie klaczy w wyznaczonym terminie w przypadku transportu do ogiera, uzyskanie wyższego wskaźnika zaźrebień w przypadku inseminacji nasieniem schłodzonym, mrożonym lub słabszej jakości oraz ograniczenie liczby kryć klaczy o obniżonej płodności (klaczy podatnych na postanówkowe zapalenie macicy).

Prawidłowe zarządzenie rozrodem klaczy poprawia również wydajność wykorzystania ogiera poprzez ograniczenie liczby kryć ogierem mocno eksploatowanym oraz zapewnienie ogierowi odpoczynku pomiędzy stanówkami. Umożliwia również synchronizację klaczy biorczyń i dawczyń w programach transferu zarodków. Ponadto kierowanie rozrodem zmniejsza nakład pracy podczas stanówki oraz koszty usług weterynaryjnych, dlatego jest korzystne zarówno ze względów medycznych, ja...