Udział białek ostrej fazy w przebiegu zespołu stłuszczenia wątroby u bydła

Choroby metaboliczne stanowią istotną grupę schorzeń u bydła, nie zawsze jednak w porę rozpoznawaną, zwłaszcza w badaniu klinicznym, zważywszy na częsty brak patognomonicznych objawów i spotykany nierzadko ich przebieg subkliniczny. Do jednych z najczęściej diagnozowanych u bydła chorób metabolicznych, zwłaszcza u wysokowydajnych krów mlecznych, zaliczyć można zespół stłuszczenia wątroby, określany również jako zespół tłustej krowy lub też połogowa śpiączka wątrobowa (2, 5).

Zespół stłuszczenia wątroby

Zespół stłuszczenia wątroby jest następstwem błędów żywieniowych w okresie okołoporodowym u krów, a jego przebieg charakteryzuje zwykle brak wyraźnych objawów klinicznych (2, 10). Objawy te często towarzyszą zaawansowanemu już procesowi chorobowemu, dla którego rokowanie jest zazwyczaj niepomyślne (2). Dlatego też badania laboratoryjne stanowią ważne narzędzie diagnostyczne w rozpoznaniu tego zespołu chorobowego, zwłaszcza na wczesnym etapie jego rozwoju. Do najczęściej obserwowanych zmian w surowicy krwi w przebiegu zespołu stłuszczenia wątroby należą obniżenie koncentracji lipoprotein i estrów cholesterolu, a także wyraźny wzrost stężenia niezestryfikowanych kwasów tłuszczowych (9, 10). Niemniej jednak ważne jest również badanie innych wskaźników przemian metabolicznych organizmu oraz tych o potencjalnych możliwościach diagnostycznych, w tym białek ostrej fazy (BOF).

Białka ostrej fazy

Białka ostrej fazy należą do ważnych markerów stanu zapalnego u zwierząt, których zasadniczym celem jest przywrócenie zaburzonej homeostazy organizmu gospodarza. U bydła białka te znalazły zastosowanie przede wszystkim w diagnostyce chorób, którym towarzyszą stan zapalny, uraz czy infekcja. Na szczególną uwagę zasługuje ocena niektórych BOF w profilaktyce zapaleń gruczołu mlekowego czy też zaburzeń rozrodczych u bydła (3). Białka te mogą również być wykorzystywane u tego gatunku zwierząt jako tzw. markery stresu w następstwie transportu, a także biomarkery statusu zdro...