Zakaźne przyczyny biegunek u świń – drugoplanowe patogeny

Trichuris suis

Czynnikiem etiologicznym włosogłówczycy (trichuriosis) jest włosogłówka świńska (Trichuris suis) – nicień, który umiejscawia się w jelicie grubym. Włosogłówka świńska jest pasożytem występującym powszechnie w hodowlach świń na całym świecie. W Polsce występowanie włosogłówek w populacji świń jest rzadsze niż innych nicieni jelitowych i waha się w granicach 13,4-32,4% dodatnich stad (15).

Całkowity rozwój tego pasożyta jest wyjątkowo długi. Jaja pasożyta wydalane z kałem nie są inwazyjne i dopiero po 3-8 tygodniach powstaje w nich larwa zdolna do zarażenia kolejnej świni. Następnie larwa musi przejść przez kolejne stadia, co daje kolejne 6-8 tygodni okresu prepatentego. Jaja włosogłówki w środowisku zewnętrznym zachowują zdolność do inwazji przez kilka lat. Wrażliwe są tylko na bezpośrednie działanie promieni słonecznych i wysychanie (16).

Do zarażenia świń dochodzi drogą doustną. Następnie włosogłówki wnikają w błonę śluzową jelita grubego, z czym związana jest ich chorobotwórczość. Objawy kliniczne uwidaczniają się w przypadku bardzo silnej inwazji i wyrażają się ogólnym osłabieniem, niedokrwistością oraz utratą apetytu. Kał biegunkowy zawiera znaczną domieszkę śluzu, a niekiedy krwi, co może czasami wyglądać podobnie do dyzenterii świń. Zmiany zapalne w jelicie sprzyjają ponadto zakażeniom wtórnym bakteryjnym. Padnięcia związane z trichuriozą są sporadyczne. Podczas sekcji można stwierdzić nieżytowe lub krwotoczne zapalenie błony śluzowej jelita grubego, niekiedy z obecnością ognisk martwicowych, a także obecność pasożytów w błonie śluzowej jelita (16).

Rozpoznawanie włosogłówczycy polega na przeprowadzeniu badań koproskopowych, do których wykorzystuje się próbki kału pobrane od chorych świń. W zwalczaniu ważną rolę odgrywa przestrzeganie zasad higieny, w tym częste sprzątanie kojców oraz dezynfekcja (czwartorzędowe zasady amoniowe). W terapii wykorzystywane są preparaty zwierające fenbendazol lub lewamizol, na dojrzałe formy dział...